بهترین زمان برای سفر به شهر مهاباد، فصل بهار است. علاوه بر جاذبه‌های تاریخی باقی‌مانده در این منطقه که مربوط به قرن‌های مختلف است، جاذبه اصلی مهاباد طبیعت زیبای آن است. قابل‌دسترس‌ترین و دیدنی‌ترین جاذبه طبیعی مهاباد، رودخانه مهاباد است که از این شهر می‌گذرد. اگر شما نیز به تاریخ شهر مهاباد، استفاده از چشمه‌های دلچسب آب گرم، بازدید از جاذبه‌های طبیعی ملی و تجربه سفر به قلب فرهنگ کردی، علاقه‌مند هستید، پیشنهاد می‌شود پیش از سفر به این منطقه، ادامه مطلب را که مجله گردشگریسفرهای پایخت فراهم نموده است، مطالعه کنید.

شهر مهاباد کجاست؟

شهر مهاباد شهری سرسبز و خنک در شمال غرب ایران و واقع در استان آذربایجان غربی است که قدمت آن به هزاران سال پیشباز می‌گردد. این شهر قدمتی چند هزار‌ساله دارد و شرایط مختلفی را تجربه می‌کند؛ در گذشته روستای کوچکی بود که به شهری توسعه‌یافته و مرکز حکومت یک قبیله (قبیله مکری) تبدیل شده بود. جاذبه‌های طبیعی، آب‌وهوای مطبوع به‌ویژه در فصل بهار در کنار بازارچه‌های مرزی شهر مهاباد را افزایش داده است. جمعیت اصلی این شهر پیرو اسلام سنی هستند و اقلیتی از مسیحیان ارمنی، یهودیان و مسلمانان شیعه نیز با آن‌ها زندگی می‌کنند.

شهر مهاباد از شمال با میاندوآب و از جنوب با سردشت مرز زمینی دارد و به دلیل موقعیت مناسب جغرافیایی، در سال‌های اخیر با رواج بازار اقلام وارداتی و ایجاد بزرگ‌ترین بازار اقلام دست‌دوم در ایران، رونق اقتصادی در این منطقه به جذب نیروی کار منتج شده است.

مهاباد جاذبه‌های گردشگری متنوعی دارد که زیباترین و معروف‍ترین آن‌ها جاذبه‌های طبیعی شهر مهاباد است. قابل‌دسترس‌ترین و دیدنی‌ترین جاذبه طبیعی مهاباد، رودخانه مهاباد است که از این شهر می‌گذرد. غار سهولان، دومین غار آبی بزرگ ایران پس از علی‌صدر، در محله مهاباد قرار دارد که می‌توانید با قایق از این غار دیدن کنید.

جاذبه‌های فرهنگی شهر مهاباد

جاذبه‌های فرهنگی هر قومی، شامل غذاهای محلی، آداب و رسوم، صنایع‌دستی و جشن‌ها و آیین آن‌هاست. شهر مهاباد نیز، به دلیل فرهنگ غنی و گذشته تاریخی، جاذبه‌های فرهنگی بسیاری برای پذیرایی از گردشگران فراهم کرده است. بیشتر آیین‌های مربوط به این شهر به‌تدریج در این منطقه کم‌رنگ شده است؛ بااین‌حال رقص کردی بخشی از هویت مردم این شهر است که در مناطق کردنشین هرگز فراموش نمی‌شود. رقص دیونیزه همراه با سازهای موسیقی کردی مانند نی، دف و سرنا از بخش‌های جدانشدنی این مراسم در شهر مهاباد است.

محبوب‌ترین غذای محلی مهاباد یک ساندویچ سنتی به نام شور مازه کلوچه(به معنی شیرینی شور) است که مانند نان سرخ شده در روغن درست می‌شود و در آن نخود پخته(شور مازه) چیده و سرو می‌شود. شهر مهاباد غذاهای محلی بسیار دیگری نیز دارد که از میان آن‌ها می‌توان به دیگ دوغلو، دلمه کلم، ماسینه، سنگ‌سر و شامی‌کباب اشاره کرد. سوغات اصلی مهاباد صنایع‌دستی و محصولات کشاورزی است. آداب و رسوم مختلف محلی و کردی، کلاش و گیوه، گیوه‌دوزی، قلاب‌دوزی، مصنوعات چرمی، سکه دوزی و گل‌دوزی از صنایع‌دستی رایج در بین مسافران است.

جاذبه‌های دیدنی شهر مهاباد

همان‌طور که گفته شد، مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری و توریستی این منطقه، طبیعت بکر و خیره‌کننده آن است. این شهر مملو از چشمه‌ها و تالاب‌های بسیار زیبا که زیستگاه گونه‌های مختلف پرندگان مهاجر است. لازم به ذکر است، دو تالاب شهر مهاباد به ثبت بین‌المللی رسیده است و در سطح جهانی شهرت دارد. آیا تابه‌حال تجربه بازدید از غارهای ایران را داشته‌اید؟ صدای آرام پارو زدن در آب و ده‌ها حس و تجربه دیگر، چیزهایی هستند که هر گردشگر طبیعت دوستی را به خود جذب می‌کند. شهر مهاباد یکی از بزرگ‌ترین غارهای ایران را که به ثبت ملی نیز رسیده، در خود جای‌داده است. علاوه بر آن، جنگل‌ها و پارک‌های این شهر، با وجود طبیعت چشم‌نواز آذربایجان غربی، از محبوبیت بسیاری برخوردارند.

در کنار جاذبه‌های طبیعی، می‌توان به بناها و جاذبه‌ها تاریخی شهر مهاباد نیز اشاره نمود. گذشته این شهر، به‌گونه‌ای بوده که آثار زندگی انسان در دوران قبل از میلاد مسیح هم در آن کشف شده است. بنابراین بناهای تاریخی بسیاری را در این شهر پیدا خواهید کرد. همچنین مساجد و بقعه‌ها نیز از جمله جاذبه‌های تاریخی شهر مهاباد هستند. علاوه بر این موارد، پیشنهاد می‌شود در سفر خود به مهاباد حتماً سری به موزه‌های این شهر بزنید.

در ادامه به بررسی معروف‌ترین جاذبه‌های طبیعی و دیدنی شهر مهاباد می‌پردازیم:

دریاچه سد مهاباد

سد مهاباد، تنها سد در محدوده شهری است و ارتفاعی نزدیک به ۴۷.۵ متر دارد. آب‌وهوای این منطقه مناسب برای انواع تفریحات از قبیل ماهیگیری، کمپینگ و قدم‌زدن و لذت‌بردن از آب‌وهوای دل‌انگیز اطراف دریاچه در شش‌ماهه اول سال در فصل بهار و تابستان است. از مهم‌ترین سدهای آذربایجان غربی، می‌توان به سد مهاباد اشاره نمود. بنابراین بازدید از این مجموعه زیبا و کمپ و پیک‌نیک در اطراف دریاچه، به همه گردشگران توصیه می‌شود.

دریاچه قوپی باباعلی

دریاچه قوپی باباعلی، یکی از تالاب‌های بین‌المللی شهر مهاباد بوده که در جاده مهاباد به میاندوآب واقع شده است و سالانه میزبان تعداد بی‌شماری از پرندگان مهاجر است. به‌طوری‌که حدود ۱۵۰ گونه پرنده مختلف از جمله آنقوت، تنجه، اردک سرحنایی، اردک سرسبز، حواصیل، فلامینگو و غاز وحشی هر سال به این منطقه مهاجرت می‌کنند. البته لازم به ذکر است، به دلیل خشکسالی‌ها و مدیری نامناسب، آب این دریاچه بسیار کمتر از سابق شده است.

تالاب کانی برازان

این تالاب که در زبان کردی به معنای چشمه گرازها نامیده می‌شود نیز، یکی از تالاب‌های بین‌المللی مهاباد است که آب خود را از دریاچه مهاباد تأمین کرده و در ادامه به دریاچه ارومیه می‌پیوندد. تالاب کانی برازان، تحت پوشش سازمان محیط‌زیست قرار دارد و زیستگاه بالغ بر ۷۵ گونه پرنده آبزی مختلف مثل اردک مرمری، پلیکان، قو، فلامینگو، غاز، مرغابی، آنقوب و گونه‌های رو به انقراضی مانند اردک سرسفید است. این تالاب یکی از بهترین سایت‌های پرنده‌نگری بوده که سالانه گردشگران زیادی برای مشاهده پرندگان خاص این منطقه به تالاب کانی برازان می‌آیند.

چشمه آب‌معدنی گراوان

چشمه کانی گراوان به دلیل سازه آهکی خود و آب‌سنگین و پر از املاح، یکی از بهترین چشمه‌های آب‌معدنی آذربایجان غربی بوده که خواص درمانی بسیار زیادی دارد و سالانه گردشگران بسیاری را به سمت خود جذب می‌کند. همچنین سازه آهکی چشمه که به رنگ‌های قرمز، نارنجی و قهوه‌ای درآمده است، از رسوب املاح چشمه به‌مرورزمان تشکیل شده و در حال حاضر حدود ۲۰ متر ارتفاع دارد و هر سال به ارتفاع آن اضافه می‌شود. بنابراین یکی از جاذبه‌های دیدنی شهر مهاباد محسوب می‌شود.

غار سهولان

یکی از معروف‌ترین اماکن دیدنی مهاباد که شهرت جهانی دارد، غار سهولان با قدمت ۷۰ساله است. این غار پس از غار علی‌صدر در همدان، بزرگ‌ترین غار ایران محسوب می‌شود و همانند غار علی‌صدر امکانات قایق‌رانی در داخل غار و بازدید از قسمت‌های مختلف آن برای گردشگران وجود دارد. در غار سهولان کبوترهای زیادی زندگی می‌کنند، به همین خاطر در زبان کردی به آن گونه کوتر یا کون مالان هم گفته می‌شود. در نهایت لازم به ذکر است، اگر از فضای تاریک و بسته می‌ترسید رفتن به داخل این غار را امتحان نکنید.

باغ میکائیل

باغ میکائیل که به آن پارک ملت مهاباد گفته می‌شود، نزدیک به دریاچه سد مهاباد است و رودخانه مهاباد را در دل خود جای‌داده است. این باغ در شش‌ماهه اول سال از زیبایی خیره‌کننده‌ای برخوردار بوده و تماشاگران و طبیعت دوستان سیاری برای کمپ و استراحت به این پارک می‌آیند.

حمام میرزا رسول

حمام میرزا رسول در مرکز شهر مهاباد و یکی از خیابان‌های پرتردد شهر واقع شده است. این حمام علاوه بر اینکه یک بنای تاریخی به‌جامانده از دوران صفویه است، امروزه به یک موزه مردم‌شناسی تبدیل شده که بازدید از آن به‌تمامی گردشگران توصیه می‌شود. حمام میرزا رسول مانند همه حمام‌های قدیمی ایران از رخت‌کن، گرم‌خانه، دالان‌ و گنبد تشکیل شده است. ورودی حمام از داخل بازار قدیمی است و آجرهای سرخ‌رنگ دیواره حمام از بیرون ظاهر قدیمی زیبایی به آن بخشیده است. نکته‌ای که نظر شما را درباره این بنا به خود جلب می‌کند، وجود دو گنبد با اندازه‌های متفاوت است.

خانقاه شمس الدین برهانی

این خانقاه، آرامگاه شمس‌الدین برهانی، یکی از شیخ‌های مشهور در قرن ۱۴ است، که امروزه به یکی از بناهای دیدنی در شهر مهاباد تبدیل شده است. شما می‌توانید در سفر خود به مهاباد، از دیدن این بنای خشتی با گنبد زیبا در دل طبیعت لذت ببرید. علاوه‌براین اطراف خانقاه، آرامگاه شخصیت‌های مهم دیگری از جمله علی بیگ حیدری شاعر و ملاصالح حریق نیز قرار دارد که می‌توانید به آن‌ها هم سر بزنید.

حمام لج

این حمام ، دومین حمام تاریخی محسوب شده و به دوران شاه سلیمان صفوی برمی‌گردد.  لج از اماکن تاریخی ایران بوده که به ثبت ملی رسیده است و در روستای لج واقع شده. معماری این حمام بسیار جالب و شبیه به مسجد جامع سرخ مهاباد است. در گذشته آب حمام از طریق لوله‌های سفالی، از کانالی متصل به رودخانه مهاباد و سوخت کوره‌خانه هم از درختان جنگلی تأمین می‌شد. از فاصله دور دو گنبد بزرگ و شش گنبد به اندازه‌های مختلف نماد حمام لج هستند.

بهترین زمان برای سفر به مهاباد

شهر مهاباد دارای زمستان‌های سرد و بهار و تابستان‌های مطبوع است. بهترین زمان برای سفر به این شهر بهار است. علاوه بر جاذبه‌های تاریخی باقی‌مانده در این منطقه که مربوط به قرن‌های مختلف است، جاذبه اصلی مهاباد طبیعت زیبای آن است.

مهاباد که در ارتفاع صفر متری از سطح دریا واقع شده است، دارای آب‌وهوای مدیترانه‌ای و گرم تابستانی است. دمای سالانه این منطقه ۱۲.۳۲ درجه سانتیگراد است و ۶.۱۱ – درصد کمتر از میانگین ایران است. شهر مهاباد به طور معمول حدود ۳۰.۱۸ میلی‌متر بارندگی و سالانه ۵۶.۴ روز بارانی(۱۵.۴۵ درصد مواقع) دارد.

سخن پایانی

شهر مهاباد، یکی از شهرهای تاریخی ایران در استان آذربایجان غربی با قدمت تاریخی بسیار زیاد است. همچنین سالانه گردشگران زیادی برای بازدید از طبیعت بکر و نفس‌گیر آن به این منطقه سفر می‌کنند. این شهر دارای جاذبه‌های دیدنی با ثبت ملی و یا حتی شهرت جهانی بسیار خوبی است. به طور مثال، غار سهولان دومین غار بزرگ ایران بعد از غار علی‌صدر بوده که به شهرت جهانی رسیده است.

اگر شما نیز از دوستداران تاریخ و طبیعت بوده و علاقه‌مند به سفر به شهر مهاباد هستید، پیشنهاد می‌شود فصل بهار را برای گردشگری در منطقه مهاباد انتخاب کرده و برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این شهر و جاذبه‌ها دیدنی آن، مطالب فوق را که توسط مجله گردشگری سفرهای پایخت  تهیه شده است، مطالعه فرمایید.

سوالات متداول

۱- موقعیت شهر مهاباد کجاست؟

شهری سرسبز و خنک در شمال غرب ایران و واقع در استان آذربایجان غربی است. شهر مهاباد از شمال با میاندوآب و از جنوب با سردشت مرز زمینی دارد

۲- بهترین زمان سفر به مهاباد چه موقعی است؟

شهر مهاباد دارای زمستان‌های سرد و بهار و تابستان‌های مطبوع است؛ بنابراین، بهترین زمان برای سفر به این شهر بهار است.

۳- شهر مهاباد به چه چیزی معروف است؟

این شهر دارای جاذبه‌های طبیعی، توریستی و تاریخی بسیار زیبایی است، اما چیزی که مهاباد را معروف و محبوب کرده، طبیعت بکر و خیره‌کننده آن‌ها قبیل چشمه‌ها و تالاب‌ها، غارهای زیبا و پارک‌های چشم‌نواز است.

۴- غذاهای محلی شهر مهاباد کدامند؟

محبوب‌ترین غذای محلی مهاباد یک ساندویچ سنتی به نام شور مازه کلوچه است؛ اما از دیگر غذاهای محلی می‌توان به دیگ دوغلو، دلمه کلم، ماسینه، سنگ‌سر و شامی‌کباب اشاره کرد.