همان‌طور که می‌دانید ورود و خروج از کشور از مرزهای هوایی، زمینی و حتی دریایی منوط به رعایت قوانینی خاص مربوط به آن کشور است. در این بین ممنوع الخروجی از مهم‌ترین موضوعاتی است که می‌تواند حق خروج از کشور را از شما سلب کند. اگر دوست دارید بدانید استعلام ممنوع الخروجی چطور انجام می‌شود و چگونه می‌توانید بفهمید ممنوع الخروج هستید یا نه و دلایل ممنوع الخروجی چیست در این مقاله با سفرهای پایتخت همراه باشید.
ممنوع الخروجی به چه معناست؟
اما خوب است پیش از آن که به بحث استعلام ممنوع الخروجی بپردازیم اول بدانیم که ممنوع الخروجی به چه معناست؟ ممنوع الخروجی در حقیقت وضعیتی است که در آن شخص با توجه به قانون حاکم بر کشور و بر اساس رأی قانون‌گذار حق خروج از کشور را به صورت موقت یا دائم از دست می‌دهد.
مواردی همچون بدهکاری مالیاتی، مشکلات مرتبط با زندگی زناشویی، تخلفات سیاسی و سایر جرائم از جمله دلایلی هستند که بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری مانع از خروج شخص متخلف از کشور می‌شوند.
حکم ممنوع الخروجی چطور صادر می شود؟
لازم است بدانید که بر اساس قانون، بازپرس می‌تواند با توجه به وضعیت پرونده متهم و درنظر گرفتن شرایط موجود با اطلاع یا بدون اطلاع او، پیش از دسترسی به متهم یا پس از دسترسی به او و در حضور شخص حکم ممنوع الخروجی را صادر کند.
چنانچه فرد از این حکم مطلع نباشد، در زمان خروج خود از کشور و در فرودگاه از این حکم مطلع می‌شود. به همین خاطر توصیه می‌کنیم برای جلوگیری از اتلاف وقت خود، قبل از اقدام به سفر مراحل استعلام ممنوع الخروجی را انجام دهید.
آشنایی با دلایل ممنوع الخروجی
اما شاید پیش از آشنایی با نحوه استعلام ممنوع الخروجی بخواهید بدانید چه دلایلی برای ممنوع الخروج کردن کسی از کشور وجود دارد؟ همان‌طور که اشاره کردیم جرایم مختلف و دلایل گوناگونی هستند که قاضی یا بازپرس می‌تواند با در نظر گرفتن آنها حکم ممنوع الخروجی کسی را صادر کند.
در ادامه با سفرهای پایتخت همراه باشید تا به بررسی و معرفی اجمالی این دلایل بپردازیم. دلایلی که لزوماً ربطی با جرم و جنایت هم ندارند.
۱. بدهی بانکی
از جمله دلایل ممنوع الخروجی بدهی بانکی است. افرادی که با توجه به لایحه ۱۳۵۹ بدهکار بانکی محسوب می‌شوند و مشکلاتی مربوط به چک دارند، ممنوع الخروج شده و حق خروج از کشور ندارند.
۲. ممنوع الخروجی به دلایل مالیاتی
خوب است بدانید پرداخت مالیات در ایران مانند سایر کشورها ضروری است. به همین خاطر قانون این حق را دارد که افراد دارای بدهکاری مالیاتی با مقداری بیش از حد مجاز را ممنوع الخروج کند.
با توجه به قانون حال حاضر حاکم بر کشور، مقدار اعلام‌شده برای افراد حقیقی تولیدی ۲ میلیارد ریال، برای افراد حقیقی معمولی ۱۰۰ میلیون ریال و برای افراد حقوقی تولیدی تا ۵ میلیارد ریال یا ۲۰ درصد از کل سرمایه اصلی آنها است.
با توجه به قانون، افراد با ممنوع الخروجی مالیاتی می‌توانند یک بار در سال برای سفر زیارتی یا درمانی از کشور خارج شوند و نیازی به استعلام ممنوع الخروجی مالیاتی نخواهند داشت.
۳. بدهی مهریه
از دیگر دلایل رایج ممنوع الخروجی پرداخت مهریه است. در واقع آقایانی که بعد از طلاق، مهریه همسر خود را پرداخت نکرده‌اند، در صورت شکایت خانم، بدهکار شناخته شده و ممنوع الخروج می‌شوند. به همین خاطر استعلام ممنوع الخروجی مهریه در چنین شرایطی پیش از خروج از کشور ضروری است.
۴. سوء شهرت
افرادی با سابقه‌هایی مانند تکدی‌گری، سرقت، کلاهبرداری و هر عمل غیرقانونی دیگری در خارج از مرزها، حق خروج از کشور را ندارند.
۵. ممنوع الخروجی کیفری
ممنوع الخروجی کیفری اغلب ابعاد سیاسی را در برمی‌گیرد و بیشتر اوقات شامل افراد مشهور و شناخته شده می‌شود. با توجه به نظر مقامات قضایی، افرادی که خروج آنها از کشور مغایر با امنیت و صلاح جمهوری اسلامی ایران است، ممنوع الخروج شده و نمی‌توانند از کشور خارج شوند.
معمولاً این حکم به صورت کتبی به شخص اعلام می‌شود، در غیر این صورت توصیه می‌شود برای اطمینان از وضعیت خود، پیش از سفر استعلام ممنوع الخروجی را انجام دهید.
۶. خانم های متأهل و فرزندان زیر ۱۸ سال
با توجه به قانون ایران، اجازه خروج از کشور برای خانم‌های متأهل به صورت پیش‌فرض در اختیار همسرشان است. افراد زیر ۱۸ سال هم برای خروج قانونی از کشور نیاز به اجازه سرپرست خود دارند. به همین دلیل این گروه از افراد بدون داشتن اجازه کتبی از افراد اعلام‌شده حق خروج از کشور را ندارند.
۷. سربازی برای آقایان
خوب است بدانید سربازان مشمول که وثیقه معتبری ارائه نکنند، حق خروج از کشور ندارند. همچنین سربازان فراری که سربازی خود را به پایان نرسانده و کارت پایان خدمت خود را دریافت نکرده‌اند، ممنوع الخروج می‌شوند.
مدت زمان ممنوع الخروجی چقدر است؟
سؤال دیگری که باید پیش از پرداختن به استعلام ممنوع الخروجی به آن پاسخ دهیم این است که مدت زمان ممنوع الخروجی چقدر است؟ در مجموع می‌توان گفت مدت زمان ممنوعیت خروج از کشور با توجه به قانون آیین دادرسی کیفری ۶ ماه بوده که قابل تمدید است و تمدید آن باید به درخواست دادستان پرونده انجام شود.
در شرایطی که این مدت زمان سپری شود و ابلاغی به منظور تمدید آن صورت نگیرد، دستور ممنوعیت بدون نیاز به صدور دستور از سوی مرجع خاصی منتفی بوده و هیچ ارگانی نمی‌تواند مانع از خروج فرد از کشور شود.
همچنین بعد از صدور دستور ممنوع الخروجی و ابلاغ آن به شخص، می‌توان ۲۰ روز پس از دریافت حکم به جهت بررسی مجدد پرونده، درخواست اعتراض داشت.
آشنایی با راه های استعلام ممنوع الخروجی
حال که قدری با معنای ممنوع الخروجی و دلایل آن آشنا شدیم بهتر است بپردازیم به بحث اصلی این مقاله یعنی راه‌های استعلام ممنوع الخروجی. راه‌های مختلفی وجود دارند که از طریق آنها می‌توانید استعلام این وضعیت را بگیرید. در ادامه با سفرهای پایتخت همراه باشید تا به معرفی این روش‌ها بپردازیم.
۱. استعلام ممنوع الخروجی از اداره گذرنامه
در گذشته، افراد برای بررسی وضعیت ممنوع الخروجی باید به اداره گذرنامه مراجعه می‌کردند. اما این روش باعث صرف وقت فراوان و همچنین ازدحام جمعیت می‌شد که به همین علت پس از مدتی برای آسان‌تر شدن این پروسه، استعلام ممنوع الخروجی از طریق تلفن راه‌اندازی شد.
اما سرعت عمل در این روش هم مورد تأیید نبود و به همین خاطر امروزه به صورت آنلاین می‌توان این فرایند را انجام داد.
۲. استعلام ممنوع الخروجی از سامانه ثبت
اگر پرونده ثبتی دارید، می‌توانید با مراجعه به سایت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور وضعیت ممنوع الخروجی خود را بررسی کنید. برای این کار کافی‌ست به آدرس سایت ssaa.ir مراجعه کرده و سپس وارد بخش «ثبت من» شوید.
در این قسمت گزینه اجرای اسناد رسمی را انتخاب کنید و در نهایت با انتخاب بخش استعلام ممنوع الخروجی می‌توانید با وارد کردن اطلاعات خواسته‌شده، وضعیت خود را بررسی کنید.
۳. استعلام ممنوع الخروجی از سامانه ثنا
برای افرادی که ممکن است گرفتار ممنوع الخروجی قضایی یا کیفری شده باشند، برای اطمینان از شرایط خود باید از سامانه ثنا وضعیت ممنوعیت یا عدم ممنوعیت خروج خود از کشور را بررسی کنند.
۴. استعلام ممنوع الخروجی از پلیس من
یکی دیگر از ساده‌ترین روش‌هایی که برای استعلام ممنوع الخروجی توصیه می‌شود، استفاده از برنامه «پلیس من» است. پلیس من نرم‌افزاری ایرانی است که وضعیت ممنوع الخروجی به علت‌های مختلف را بررسی می‌کند.
در ابتدا باید این برنامه را بر روی تلفن همراه هوشمند خود نصب کنید و سپس با وارد کردن اطلاعات شخصی، وضعیت خود را بررسی کنید.
۵. استعلام ممنوع الخروجی مالیاتی
چنانچه بدهکاری مالیاتی دارید یا از داشتن بدهی مالیاتی مطمئن نیستید، برای بررسی وضعیت ممنوع الخروجی خود باید به سایت سازمان امور مالیاتی کشور به آدرس tax.gov.ir مراجعه کنید.
۶. استعلام ممنوع الخروجی خارج از کشور
افراد مقیم خارج از مرزهای ایران می‌توانند پیش از ورود به خاک کشور، وضعیت ممنوع الخروجی خود را از طریق سایت میخک بررسی کنند. با مراجعه به صفحه ابتدایی سایت، انتخاب گزینه «پرسمان تردد» و درج اطلاعات خواسته شده می‌توان امکان یا عدم امکان ورود به کشور را بررسی کرد.
چگونگی لغو حکم ممنوع الخروجی
راهکارهای متفاوتی برای رفع ممنوع الخروجی پس از استعلام ممنوع الخروجی وجود دارد. نکته مهمی که باید به آن دقت کنید این است که اگر به هر دلیلی ممنوع الخروج شده باشید، باید از همه ادارات و ارگان‌ها اقدام به رفع ممنوع الخروجی کنید.
در مرحله اول باید به دنبال دلیل ممنوع الخروجی خود باشید. اگر دلیل ممنوع الخروجی شما مالی باشد، برطرف کردن آن آسان است. اگر دلیل ممنوع‌الخروجی مربوط به مسائل مالیاتی است، می‌توانید با پرداخت آن بدهی، سپردن تضمین بانکی یا گرفتن حکم شورای عالی مالیات مبنی بر ورشکستگی، ممنوع الخروجی خود را رفع کنید. در سایر موارد هم باید طبق نظر دادگاه عمل کنید.
همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم در شرایط خاصی می‌توان حکم ممنوع الخروجی را برای یک بار در سال لغو کرد و از کشور خارج شد. این شرایط شامل موارد زیر می‌شود:
- سفر برای انجام اقدامات درمانی: کسانی که گرفتار بیماری‌های سختی هستند، می‌توانند برای پیگیری فرایند درمان خود یک دفعه از کشور خارج شوند.
- سفر حج تمتع: مسافران سفر حج تمتع که با مشکل ممنوع الخروجی مواجه هستند می‌توانند با دستور دادگاه و دادستان پرونده، حکم لغو موقت ممنوعیت خروج از کشور را دریافت کنند.
- سفر برای انجام کارهای تجاری: افرادی که مشکل ممنوع الخروجی مالیاتی دارند، با دستور دادگاه می‌توانند برای انجام امور تجاری و بهبود شرایط مالی خود در صورت ناتوانی در پرداخت مالیات، یک‌بار در سال به خارج از کشور سفر کنند.
جمع بندی
در این مقاله از سفرهای پایتخت به مسئله ممنوع الخروجی از کشور و دلایل آن و راه‌های استعلام ممنوع الخروجی پرداختیم. ممنوع الخروجی در حقیقت وضعیتی است که در آن شخص با توجه به قانون حاکم بر کشور و بر اساس رأی قانون‌گذار حق خروج از کشور را به صورت موقت یا دائم از دست می‌دهد. اگر قصد خروج از کشور را دارید و مطمئن نیستید که ممنوع الخروجید یا نه حتماً از راه‌هایی که برای استعلام ممنوع الخروجی ذکر کردیم استفاده کنید.
سؤالات متداول
ممنوع الخروجی چیست؟
ممنوع الخروجی وضعیتی است که در آن شخص با توجه به قانون حاکم بر کشور و بر اساس رأی قانون‌گذار حق خروج از کشور را به صورت موقت یا دائم از دست می‌دهد.
دلایل ممنوع الخروجی چیست؟
از جمله این دلایل می‌توان به بدهی بانکی، دلایل مالیاتی، پرداخت مهریه، سوء شهرت، مسائل کیفری و سربازی آقایان اشاره کرد.
مدت زمان ممنوع الخروجی چقدر است؟
مدت زمان ممنوعیت خروج از کشور با توجه به قانون آیین دادرسی کیفری ۶ ماه بوده که قابل تمدید است و تمدید آن باید به درخواست دادستان پرونده انجام شود.
روش های استعلام ممنوع الخروجی شامل چه مواردی می شود؟
از جمله این روش‌ها می‌توان به استعلام از سامانه ثبت، استعلام از سامانه ثنا، استعلام از پلیس من و استعلام مالیاتی اشاره کرد.
چطور ممنوع الخروجی را رفع کنیم؟
ابتدا باید دلیل ممنوع الخروجی خود را پیدا کنید. سپس بسته به دلیل ممنوع الخروج شدن خود نسبت به رفع آن اقدام کنید.
