استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از زیباترین و خوش آبوهواترین استانهای کشورمان است که عاشقان طبیعتگردی هر ساله از جاذبههای طبیعی و گردشگری آن دیدن میکنند. یکی از این جاذبههای گردشگری روستای کریک است که به ماسوله کهگیلویه و بویراحمد معروف است. این روستا یکی از ۱۴ روستای مهم گردشگری کهگیلویه و بویراحمد به شمار میرود و به دلیل ساختار پلکانیاش آن را با روستای ماسوله در شمال کشور مقایسه میکنند. کریک همچنین به لحاظ تاریخی حائز اهمیت است. اگر دوست دارید دربارهی ماسوله کهگیلویه و بویراحمد بیشتر بدانید در این مقاله با سفرهای پایتخت همراه باشید.
معرفی روستای کریک
روستای کریک در ارتفاعات شهرستان دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد و در ۱۵ کیلومتری جنوب غرب سی سخت و ۲۵ کیلومتری یاسوج واقع شده. همانطور که گفته شد به دلیل ساختار پلکانی معماری خانههای روستا که حیاط هر خانه بام خانهی دیگر است به این روستا لقب ماسوله جنوب یا ماسوله کهگیلویه و بویراحمد دادهاند. گرچه روستای کریک با ماسوله در گیلان قابل مقایسه نیست، چرا که هم تراکم خانهها در این روستا کمتر است هم طبیعت این منطقه تفاوت اساسی با استان گیلان دارد.
این روستا همچنین در ارتفاع ۷۰۰ متری از سطح دریا و در مسیر صعود به قلهی دنا قرار گرفته و بسیاری از کوهنوردان برای صعود به قله از این روستا عبور میکنند. کریک همچنین با آب و هوای خنک و کوهستانی یکی از ییلاقهای عشایر است و بافتی تاریخی دارد. در ادامه به جزییات بیشتری از این روستای گردشگری میپردازیم.
طبیعت ماسوله کهگیلویه و بویراحمد
همانطور که گفتیم این روستا به دلیل قرارگیری در دامنه کوه دنا و داشتن آبوهوای کوهستانی به عنوان منطقهای ییلاقی شناخته میشود. روستای کریک در فصلهای بهار و تابستان و پاییز خنک و مطبوع است اما در فصل زمستان آبوهوایی خشک و سرد دارد. همچنین رودخانهای که به رود کریک هم معروف است از وسط روستای کریک عبور میکند و زیبایی طبیعت دیدنی آن را دوچندان کرده.
از جمله جاذبههای طبیعی ماسوله کهگیلویه و بویراحمد باید به باغهایی پر از درختان سیب و هلو، شالیزارهای برنج چمپای محلی، تاکستانهای انگور، سپیدارهای بلندبالا، چشمههای مختلف حاشیه رودخانه و استخر پرورش ماهی اشاره کرد. در مجموع میتوان گفت این روستا بهخصوص در نیمه اول سال مناسب حال عاشقان طبیعتگردی و همچنین افرادی است که دارای بیماریهای تنفسی هستند و به دنبال قدری هوای پاک و تازه.
قدمت تاریخی روستای کریک
در کشور عزیزمان ایران روستاهای بسیاری با قدمت تاریخی وجود دارند. روستای کریک هم یکی از آنها به حساب میرود. جالب است بدانید بر اساس مستندات و اکتشافات باستانشناسی قدمت ماسوله کهگیلویه و بویراحمد به دو هزار سال قبل بازمیگردد. در حقیقت باید گفت هنگامی که هنوز آریاییها به فلات ایران مهاجرت نکرده بودند، یکجانشینی در این ناحیه جریان داشته.
جالبتر آن که این روستا در دوران سلسله هخامنشیان در جوار یکی از راههای اصلی آن زمان قرار داشته و حضور همین مسیر ارتباطی در این بخش از استان کهگیلویه و بویراحمد باعث آبادانی و رونق کریک شده بوده. حتی امروز هم آثار این جاده تاریخی متعلق به دوران پادشاهی داریوش بزرگ هخامنشی را میتوان در نزدیکی این روستا دید. علاوه بر این بسیاری از خانههای حال حاضر این روستا بافت قدیمی خود را حفظ کردهاند و با قدمزدن در میان آنها میتوان روح دوران کهن ایران را حس کرد و لذت برد.
معماری ماسوله کهگیلویه و بویراحمد
گفتیم که روستای کریک به دلیل ساختار پلکانی خانههایش به ماسوله کهگیلویه و بویراحمد معروف است. شاید برایتان سؤال باشد که چرا این روستا را به این شکل ساختهاند؟ لازم است بدانید علت اصلی این معماری قرارگیری روستا در شیب ملایم کوهستانی است. گرچه روحیهی گرم و صمیمی مردمان این منطقه هم در این شکل از طراحی خانهها بیتأثیر نیست.
خانهها در روستای کریک اغلب یکطبقه هستند و از سنگ و چوب و خشت ساخته شدهاند. همچنین پی خانهها با چیدن سنگها بر رویهم بنا شده. روی این پی یک کلاف افقی چوبی قرار گرفته و ساختمان خانه بر روی آن شکلگرفته. در حقیقت میتوان گفت حیاط هر خانه بام خانهی پایینی است. دیوارهای خانهها خشتی هستند. ضخامت زیادی دارند تا بتوانند از نفوذ گرما در تابستان و سرما در پاییز و زمستان تاحدامکان جلوگیری کنند. درها و ستونهای بهکاررفته در خانهها هم چوبی هستند. بسیاری از خانهها بافت تاریخی خود را حفظ کردهاند و حتی خالی از سکنه هستند.
کمی درباره اهالی روستای کریک
اما شاید دوست داشته باشید قدری درباره مردم محلی روستای کریک، ماسوله کهگیلویه و بویراحمد بدانید. گفتنی است این روستا بر اساس سرشماری که سال ۱۳۸۵ انجام شده، دارای ۱۹۵ خانوار با جمعیتی بالغ بر ۷۹۰ نفر است. گفته میشود بیشتر جمعیت این منطقه سادات هستند. گویش اغلب اهالی روستا لری است و مسلمان و شیعه دوازدهامامی هستند. همچنین در کریک مردان و زنان در کنار هم به کار و فعالیت میپردازند. آنها فرهنگ اصیل و سنتی و آدابورسوم خاص خود را حفظ کردهاند. حتی طرز لباس پوشیدن زنان و مردان این روستا به شیوه لرهای استان کهگیلویه و بویراحمد است.
شغل و پیشه اصلی مردم محلی کریک کشاورزی (بهخصوص کشت برنج) و دامپروری است. گرچه برخی از اهالی به باغداری میپردازند و برخی دیگر به تولید صنایعدستی و امور خدماتی مشغولاند. از دیگر مشاغلی که در این منطقه مردم به آن مشغولاند حرفهی معلمی است. مردم این روستا بسیار خونگرم و مهماننواز هستند و از گردشگران در خانههای خودپذیرایی میکنند.
آشنایی با رسوم کهن ماسوله کهگیلویه و بویراحمد
همانطور که ذکر شد مردم محلی روستای کریک آدابورسوم کهن خود را بهخوبی تا به امروز حفظ کردهاند. یکی از این رسوم بسیار پسندیده و اصیل ایرانی و در واقع کهنترین آنها سنت شاهنامهخوانی است. مردم این روستا حتی امروزه هم شبها دور هم جمع میشوند و زیر آسمان صاف کریک که همچون آسمان کویر پر از ستاره است با پس زمینهی صدای آب رودخانه به شاهنامهخوانی میپردازند.
از دیگر مراسمهایی که در این روستا قدمتی دیرینه دارد برگزاری مراسمهای مذهبی بهخصوص تعزیه در ایام محرم در جوار بقعههای امامزادههاست. تماشای این مراسمها برای هر بازدیدکننده و گردشگری تجربهای فراموشنشدنی میسازد.
سوغاتیهای روستای کریک
یکی از نکات مهمی که همگی دوست داریم قبل از سفرکردن و بازدید از یک منطقه بدانیم، صنایعدستی و محصولات و سوغاتیهایی است که میتوانیم از آن منطقه بخریم. شاید شما هم دوست داشته باشید بدانید سوغاتیهای ماسوله کهگیلویه و بویراحمد چه چیزهایی هستند. محصولات لبنی مختلف همچون کشک، ماست و دوغ محلی، گیاهان دارویی که معروفترین آنها ریواس است، خوردنیهای خوشمزهای مثل نان محلی کریک و کلگ از جمله خوردنیهای خوشمزهای هستند که میتوانید در روستای کریک خریداری کنید.
همچنین گردو، مویز، کشک، روغن حیوانی، عسل، گیاهان دارویی و خوراکی خشک شده مانند چویل، کرفس، قارچ کوهی، بیلهر، کنگر و کارده از دیگر سوغاتیهای خوراکی هستند که میتوانید از این روستا تهیه کنید.
دست بافتهها و صنایعدستی مثل مهلو و میخک که بهصورت دستبند، گردنبند، انگشتر ساخته میشوند و گلیم، قالی، جاجیم و تابلوفرشهای دستبافت و سبدهای حصیربافی شده در اندازههای مختلف و پارچههای سوزندوزی شده همگی از دیگر سوغاتیهایی است که اگر عاشق صنایعدستی هستید میتوانید از این منطقه خریداری کنید.
جاذبههای دیدنی ماسوله کهگیلویه و بویراحمد
روستای کریک علاوه بر داشتن طبیعت دلانگیز و مناظر استثنایی و رودخانه و چشمهها و درختان باصفا و خانههای پلکانی دیدنی، جاذبههای گردشگری دیگری هم دارد که اگر قصد سفر به این منطقه را دارید خوب است کمی درباره آنها بدانید. از جمله این جاذبههای دیدنی میتوان به آسیابها، گورستان تاریخی، قنات روستا، امامزاده عسگر و امامزاده اسحاق و همچنین بقعه امامزادگان علی (ع) و شاه نعمتالله در ارتفاعات حوالی روستا اشاره کرد.
چه فعالیتهای لذتبخشی میتوان در روستای کریک انجام داد؟
فعالیتهای لذتبخش مختلفی هستند که میتوانید به عنوان گردشگر در ماسوله کهگیلویه و بویراحمد انجام دهید. در ادامه به برخی از این فعالیتها اشاره میکنیم.
بازدید از عشایر
جالب است بدانید روستای کریک در مسیر عبور عشایر بویراحمدی قرار گرفته. عبور عشایر از این روستا یکی از جالبترین رویدادهاییست که هر گردشگری در طول سفر خود میتواند شاهد آن باشد. چنانچه خوششانس باشید و به هنگام کوچ عشایر از این روستا بازدید کنید. میتوانید اقوام عشایر را ببینید که با لباسهای رنگارنگ و سنتی خود از جوار روستا میگذرند یا در آن حوالی چادر زدهاند.
کوهنوردی
همانطور که گفتیم ماسوله کهگیلویه و بویراحمد در دامنهی کوه دنا قرار دارد . در حقیقت در میان یکی از مسیرهای صعود به قله دنا واقع شده. چنانچه کوهنورد حرفهای هستید یا به کوهنوردی علاقه دارید میتوانید از این مسیر کوهنوردی که یکی از زیباترین و خوشآب و هواترین مسیرهاست برای صعود به قله استفاده کنید و لذت ببرید.
طبیعت گردی
آبوهوای فوقالعاده روستای کریک با چشماندازهای طبیعی در دل کوهستان هر گردشگری را به وجد میآورد. رودخانههای پرآب بشار و پُل کِلو در روستا با انبوه درختان در حاشیهاش، چشمههای پشت آسیاب و زیر امامزاده، ارتفاعاتی با جنگلهای سرسبز بلوط و درختان بنه و بادام و دره کریک و زیباییهای بینظیرش همگی از جاذبههای طبیعی این منطقه به شمار میروند که اگر اهل طبیعتگردی باشید، میتوانید از آنها دیدن کنید.
بازدید از جاذبههای تاریخی و مذهبی
همانطور که گفتیم ماسوله کهگیلویه و بویراحمد قدمتی دوهزارساله دارد و دارای جاذبههای تاریخی است. آسیاب و گورستان و رشته قنات این روستا برای بازدیدکنندگانی که عاشق اماکن تاریخی هستند بسیار جذاب و دیدنی خواهد بود. روستای کریک گردشگرانی با عقاید مذهبی را هم دستخالی برنمیگرداند. بقعه چند امامزاده در این روستا وجود دارد که بهخصوص در مناسبتهای مذهبی همچون ایام محرم بسیار دیدنی هستند.
معاشرت با اهالی روستا
اهالی کریک بسیار خونگرم و صمیمی هستند و آدابورسوم سنتی خود را بهخوبی حفظ کردهاند. زنان این روستا لباسهای سنتی رنگارنگ با کلاه، روسری یا چارقد، دستمال سر، تنبان، آرخالیق، دلگ و پیراهنهای بلند و گشاد و با نقوش زیبا میپوشند. هر گردشگری با دیدنشان به فرهنگ منطقه علاقهمند میشود. مردان هم با پوشش سنتی در کوچهباغهای روستا کار و فعالیت میکنند و به گویش شیرین لری صحبت میکنند. لازم است بدانید مردم محلی کریک از پیروان شیعه جعفری هستند.
پرسهزدن در روستا و عکاسی
یکی دیگر از فعالیتهای فرحبخشی که میتوانید در بازدید از ماسوله کهگیلویه و بویراحمد بکنید. پرسهزنی در روستا میان خانههای پلکانی و عکاسی است. بهخصوص اگر عاشق عکاسی از طبیعت و معماری جالب و ویژهی روستاها باشید بازدید از کریک و گشتوگذار در آن برایتان تجربهای تکرارنشدنی خواهد بود.
تماشای مراسمهای مختلف
گفتیم که مردم روستای کریک همچنان به سنتهای خود پایبند ماندهاند. مراسمهایی همچون شاهنامهخوانی و تعزیه و مراسمهای مذهبی را بهصورت مداوم و دستهجمعی برگزار میکنند. تماشای این مراسمها یکی از فعالیتهای جالبی است که هر بازدیدکنندهای میتواند در سفر خود به کریک تجربه کند.
معرفی جاذبههای گردشگری اطراف
چنانچه قصد سفر به روستای کریک را دارید شاید بخواهید بدانید چه جاذبههای گردشگری دیگری در اطراف این منطقه وجود دارند تا بتوانید از آنها هم دیدن کنید. از جمله این جاذبهها میتوان به منطقه کوهرنگ، دریاچه کوه گل، آبشار یاسوج و منطقه حفاظتشده دنا اشاره کرد.
بازدید از روستای کریک
بهترین زمان برای بازدید از ماسوله کهگیلویه و بویراحمد فصلهای تابستان و بهار و بهخصوص ماههای اردیبهشت و خرداد است. اگر در پاییز و زمستان به این منطقه میروید حتماً لباس گرم و تجهیزات مناسب کوهنوردی به همراه داشته باشید. هیچ هتل و مسافرخانهای در این روستا موجود نیست اما میتوانید از اقامتگاههای بومگردی استفاده کنید. مردم محلی هم پذیرای مهمانان هستند.
چطور به روستای کریک برویم؟
روستای کریک در ۲۹ کیلومتری شمال غربی یاسوج و ۹.۵ کیلومتری جنوب غربی سی سخت واقع شده. چنانچه از یاسوج به سمت روستا میروید باید مسیر جاده یاسوج به اصفهان را در پیش گرفته. بین راه وارد مسیر جاده فرعی روستای کریک شوید. همچنین میتوانید از شهر سی سخت به این روستا بروید. این مسیر که بلوار سردار شهید مهدی باکری نام دارد. به جاده کریک هم شناخته میشود، طولی حدود ۱۰ کیلومتر دارد.
جمعبندی
روستای کریک به دلیل ساختار پلکانی خود به ماسوله کهگیلویه و بویراحمد معروف است. این روستا که در مسیر صعود به قله دنا قرار گرفته و ییلاق بعضی عشایر است. علاوه بر طبیعت دیدنی و آبوهوای فوقالعاده، بافتی تاریخی با قدمتی دوهزارساله دارد. بازدید از آن به تمام گردشگران ایراندوست پیشنهاد میشود.