سفر به کیش می‌تواند سفری مهیج و جذاب باشد، اگر به جاذبه‌های تاریخی و دیدنی آن هم سر زده و صرفاً زمان خود را صرف خرید و تفریح نکنید. یکی از دیدنی‌های جزیره زیبای کیش شهر زیرزمینی کاریز است که شما را با یکی از نقاط کمتر دیده شده در این جزیره آشنا خواهد کرد. شاید شما هم در دسته افرادی قرار دارید که تصور می‌کنند کیش پشتوانه و عقبه تاریخی ندارد. اما ما با سفر به شهر زیرزمینی کاریز قرار است شگفتی‌هایی را برای شما بازگو کنیم که تابه‌حال در هیچ منبعی آن‌ها را ندیده‌اید.
شهر زیرزمینی کاریز، مخوف ترین نقطه ایران
شهر زیرزمینی کاریز فقط یک شهر زیرزمینی معمولی نیست. این شهر حتی در معنای لغوی هم مفهوم خاص خود را دارد. همان‌طور که می‌دانید ایرانیان قدیم به قنات، کاریز می‌گفتند. کاریز یا قنات مسیری است که آب‌های زیرزمینی در آن هدایت می‌شوند. این کاریز یا قنات تاریخی تقریباً بیشتر از صد سال پیشینه دارد و آب شرب شیرین ساکنان این جزیره را همین شهر زیرزمینی تأمین می‌کرده است. این قنات به واسطه طول خود و عمق چاه‌هایش با هیچ قنات دیگری در سراسر ایران قابل قیاس نیست.
جالب است بدانید که این جزیره شیب بسیار کمی دارد و هدایت شدن آب‌های زیرزمینی در طول کل جزیره کیش به واسطه شیب کم آن، یک چالش مهم بوده است. این قنات به‌گونه‌ای هدایت آب‌ها را انجام می‌داده که هیچ مشکلی برای هیچ قسمت از ساکنان جزیره به واسطه دسترسی آب پیش نمی‌آمده است. به همین دلیل این کاریز یا قنات را یکی از پیشرفته‌ترین قنات‌ها در تمام طول تاریخ نامیده‌اند.
در حال حاضر این قنات کاربری متفاوتی پیدا کرده و به یک شهر گمشده زیرزمینی تبدیل شده که با وسعت حدودی بیشتر از ۱۰ هزار متر مربع، سالانه شاهد حضور گردشگران و مسافران زیادی است. البته باید در همین ابتدا به شما بگوییم که شهر زیرزمینی کاریز به هیچ عنوان یک شهر تاریخی نیست. اما به واسطه عملکرد و همین‌طور قدمتی که داشته، به شدت مورد توجه قرار گرفته است. در اصل این شهر شبکه بسیار با اهمیتی از آب‌های زیرزمینی بوده که حالا به یکی از دیدنی‌ترین نقاط جزیره تبدیل شده است.
کاریز کیش قسمت‌های متنوعی مانند رستوران‌های مدرن و سنتی، کافه، موزه، غرفه صنایع دستی و موارد مشابه دیگر دارد. بد نیست بدانید که این شهر در عمقی ۱۶ متری از زمین قرار گرفته و مؤسس این مجموعه هم آقای “منصور حاجی حسینی” هستند.
دسترسی به شهر زیرزمینی کاریز کیش
برای رفتن به این شهر زیرزمینی شما اول باید به استان هرمزگان سفر کرده و سپس به جزیره کیش بروید. سپس خود را به بلوار میر مهنا برسانید. دقیقاً بعد از اینکه از میدان المپیک عبور کردید و قبل از میدان فارور، شهر زیرزمینی کاریز خود را به شما نشان می‌دهد. برای رفتن به این شهر زیرزمینی فقط کافی‌ست که از مبدائی که در آن هستید، تاکسی گرفته و به سمت این جاذبه تاریخی حرکت کنید.
ساختار و معماری شهر زیرزمینی کاریز
همان‌طور که می‌دانید قنات‌ها به طور معمول از ارتفاعات مسیر خود را آغاز می‌کنند تا به مظهر قنات برسند. این قنات ۲۰۰۰ساله کیش با ارتفاع تقریبی ۴۵ متر، یکی از عظیم‌ترین قنات‌ها و منحصر به فردترین آن‌ها در ایران محسوب می‌شود. جزیره کیش ارتفاع زیادی ندارد و حفر کردن زمین و احداث قناتی که متعلق به ۲۰۰۰ سال پیش باشد نشان می‌دهد که در آن زمان ایرانیان خلاقی در این منطقه زندگی می‌کردند که با اندیشه، همت و توانایی خود در لایه گل مارون یا مرگل، قناتی چنین عظیم و کاربردی را حفاری کرده بودند.
همین موضوع اهمیت وجودی این قنات را بیش از پیش به رخ می‌کشد. این قنات تاریخی در جزیره کیش طولی تقریبی برابر با ۱۵ کیلومتر دارد و در دو رشته از منطقه صفین به سمت فرودگاه و سپس به مجموعه فعلی شهر سیاحتی و زیرزمینی کاریز می‌رسد. در اینجا با تبدیل شدن به سه رشته به مسیر خود ادامه می‌دهد. بعد از اینکه از شهر زیرزمینی عبور کرد، مجدداً به ۱ رشته تبدیل شده و در ادامه مسیر، خود را به شهر زیبا و قدیمی حریره می‌رساند.
جالب است بدانید که در طول مسیر تعداد زیادی چاه هم وجود دارد که برداشت آب را از این قنات برای ساکنان میسر می‌کردند. همین موضوع نشان می‌دهد که در این قنات قدیمی آب، هم به صورت ساکن و هم به صورت مظهر قنات حرکت می‌کرده و جریان داشته است. آب این قنات را برای آبیاری کردن فضای سبز و همین‌طور آب شرب مورد استفاده قرار می‌دادند. ضمن اینکه کشتی‌ها هم از این آب برای مصرف کردن، فروش یا همین‌طور معاوضه کردن آن با اجناس دیگر در کشورهای حوزه خلیج فارس استفاده می‌کردند. آب شهر زیرزمینی کاریز، آب شیرینی بوده که به واسطه بارندگی‌های فصلی جزیره کیش ایجاد می‌شده است. سپس مرجان‌ها این آب را به صورت کاملاً طبیعی فیلتر می‌کردند و بعد از آن آب در یک لایه گل مارون به جریان خود ادامه می‌داد.
سقف عجیب و غریب شهر زیرزمینی کاریز
در ادامه سفرمان در شهر زیرزمینی کاریز بد نیست کمی هم در مورد سقف آن صحبت کنیم. این کاریز زیرزمینی سقفی کاملاً مرجانی دارد که قطر آن ۷ متر است. جالب است بدانید که این سقف زمانی بستر دریا بوده و در حال حاضر با صدف و آبزیان گوناگون پوشش داده شده است. البته تمامی این آبزیان و صدف‌ها در حال حاضر به صورت فسیل برای گردشگران قابل مشاهده کردن هستند.
نکته مهمی که باید بدانید این است که در دانشگاه مونیخ کشور آلمان آزمایش‌های متعددی بر روی فسیل‌هایی که در سقف این شهر زیرزمینی از صدف‌ها و آبزیان مختلف وجود دارد، انجام شد. نتایج نشان داند که این سقف تقریباً طول عمری مابین ۵۳ میلیون سال تا ۵۷۰ میلیون سال داشته و شناسنامه آن را می‌توانید در موزه شهر زیبا و زیرزمینی کاریز مشاهده کنید.
اهمیت شهر تاریخی و زیرزمینی کاریز
شاید ندانید که شهر زیرزمینی کاریز کیش به واسطه دو ویژگی بارز، اهمیت بسیار زیادی دارد. شهر کاریز را به واسطه همین دو ویژگی باید در فهرست جهانی ابنیه‌های تاریخی قرار دهند.
- اولین ویژگی شهر زیرزمینی این است که کاریز کیش را می‌توانید تنها پدیده طبیعی بدانید که در دل جزیره مرجانی کیش قرار دارد.
- دومین دلیل این است که این کاریز زیرزمینی تنها بنایی به حساب می‌آید که در آن می‌توانید مرجان‌ها، صدف‌ها و آبزیانی را مشاهده کنید که همگی به صورت طبیعی در سقف قرار گرفته‌اند و هیچ دخالت و قدرت انسانی در انجام این اتفاق دخیل نبوده است.
بدون شک نمی‌دانید که برای بازدید از این صدف‌ها و مرجان‌های قرار گرفته در سقف شهر زیرزمینی کاریز کیش به شکل طبیعی فقط ۲ راه وجود داشته است. یکی بازدید از موزه‌های طبیعی و دوم غواصی کردن در آب‌های خلیج و اقیانوس!
ولی در حال حاضر بدون انجام دادن هیچ کدام از این فعالیت‌ها شما با بازدید از شهر زیرزمینی کاریز در کیش می‌توانید شاهد وجود و حضور این پدیده‌های طبیعی در سقف این مجموعه باشید. جالب توجه اینکه در حال حاضر شهر زیرزمینی و زیبای کاریز در جزیره کیش شروعی جدید و فصلی کاملاً استثنایی را در پیش روی دوستداران و عاشقان طبیعت و آبزیان دریایی قرار داده است که بدون هیچ واسطه‌ای و به طور کاملاً مستقیم می‌توانند از این مجموعه منحصر به فرد و بزرگ مرجانی که به صورت کاملاً طبیعی شکل‌گرفته‌اند، بازدید کنند.
بهترین فصل برای سفر به کیش و بازدید از
همان‌طور که می‌دانید کیش در خطه جنوب کشور قرار گرفته و آب و هوایی گرم و مرطوب دارد. اگر با گرما و رطوبت هوا رابطه خوبی ندارید، توصیه می‌کنیم که فصل تابستان را برای سفر به کیش انتخاب نکنید. بهترین فصل سفر برای شما به جزیره کیش فصل بهار در ماه فروردین و فصل‌های پاییز و زمستان هستند. البته در فصل‌های سرد سال خصوصاً در فصل زمستان استفاده از تفریحات آبی و شنا کردن برای شما مقدور نخواهد بود. اما بازدید از شهر زیرزمینی و زیبای کاریز در کنار دیگر جاذبه‌های دیدنی و تاریخی جزیره کیش برای شما در هر فصلی فراهم است.
ضمن اینکه این شهر زیرزمینی هر روز از ساعت ۹ صبح تا ساعت ۱۰ شب پذیرای گردشگران و مسافران جزیره خواهد بود.
کیش و هزار و یک جاذبه دیدنی
وجود شهر زیرزمینی کاریز جزیره کیش به ما یادآوری می‌کند که ما در تمام نقاط کشور و سرزمینمان با تاریخی عمیق و پیشینه‌ای ریشه‌دار روبرو هستیم. تمامی این جاذبه‌ها در کنار هم نشان می‌دهند که ایرانیان در گذشته مردمانی سخت‌کوش و پرتلاش بودند که برای تمام مراحل زندگی خود و امرار معاش، بهترین ایده‌ها را با تلاش و سخت کوشی میسر می‌کردند. در سفر خود به کیش علاوه بر تفریح و خرید سعی کنید که حتماً از جاذبه‌های تاریخی و دیدنی جزیره هم غافل نشوید.
