روستای دیزباد، در دامنه‌های زیبای رشته‌کوه‌های بینالود و در نزدیکی شهر مشهد قرار دارد و یکی از مقاصد گردشگری جذاب و دلنشین ایران به شمار می‌آید. این روستای پلکانی با بافت تاریخی و فرهنگی غنی، به خاطر طبیعت سرسبز، چشمه‌های فراوان و باغ‌های پر بار خود، در فصل‌های بهار و تابستان به اوج زیبایی خود می‌رسد.
دیزباد نه تنها با خانه‌های سنتی و معماری خاص خود، بلکه با روحیه و فرهنگ حفاظت از محیط‌زیست اهالی آن شناخته می‌شود. این روستا با تاریخچه‌ای غنی و مردمی با سواد، به عنوان یکی از متمدن‌ترین و پیشرفته‌ترین روستاهای ایران در دل کوه‌ها جا خوش کرده است. در ادامه با سفرهای پایتخت همراه باشید تا با این روستای جذاب و زیبا آشنا شوید.
روستای دیزباد نیشابور
روستای دیزباد، در دامنه‌های جنوبی بینالود و در فاصله‌ای نه‌چندان دور از مشهد و در میان کوه‌ها قرار دارد. دیزباد که با پلکان‌های سنتی‌اش بسیار شبیه ماسوله است، نه تنها طبیعت زیبایی دارد؛ بلکه فرهنگ غنی مردمانش آن هم مثال‌زدنی است.
مردم این روستا همه باسواد هستند و مدرسه آن از سال ۱۳۱۲ فعال بوده و مردمش با همت و تلاش خود زیرساخت‌های برق و تلفن را به روستا آورده‌اند. اما چیزی که دیزباد را متمایز می‌کند، احترام و ارزشی است که مردم به محیط زیست و منابع طبیعی قائل هستند.
این روستا، به دست خود اهالی و بدون دخالت خارجی شکل گرفته و حتی آن‌هایی که به شهرها یا کشورهای دیگر رفته‌اند، ارتباط خود را با این روستای زنده و پایدار قطع نکرده‌اند.
شغل مردم روستای دیزباد
بیشتر اهالی دیزباد بالا ساکن مشهد و نیشابور هستند و با رسیدن فصل بهار و تابستان، برای رسیدگی به باغ‌های میوه به روستا بازمی‌گردند. اگرچه باغداری شغل دوم بسیاری از اهالی است، اما برایشان بیش از یک حرفه ارزش دارد، چون این کار بهانه‌ای برای بازگشت به زادگاه و ارتباط با ریشه‌های گذشته است.
باغداری در دیزباد از گذشته‌های دور وجود داشته و امروز با روش‌های مدرن ادامه دارد، به‌طوری که این روستا در حال حاضر به صادرکننده آلبالو و گیلاس به اروپا و حاشیه خلیج فارس تبدیل شده است. اما در بین اهالی، باغداری بیشتر از منبع درآمد و پلی به گذشته و روشی برای زنده نگه داشتن پیوند با سرزمین مادری است.
جاهای دیدنی روستای گردشگری دیزباد
دیزباد که در ارتفاع ۲۰۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد، پناهگاهی خنک و دل‌انگیز برای کسانی است که از گرمای تابستان مشهد و شهرهای اطراف فراری هستند. این روستا با آب‌وهوای ۱۰ درجه خنک‌تر از مشهد و بادهای خنک کوهستانی، بهشتی برای طبیعت‌گردان و مسافران تابستانی است.
دیزباد میان چشمه‌ها و رودخانه‌های پرآب خود، باغ‌هایی سرسبز و چشم‌اندازهایی دل‌انگیز دارد. در این منطقه بیش از ۱۵۰ چشمه همراه استخرهای طبیعی قرار دارند و مسیرهای پیاده‌روی را به آلاچیق‌های سنتی و چشم‌انداز پلکانی روستا هدایت می‌کنند.
همچنین این روستا بقایای یک قلعه سنگی در ارتفاعات دارد که جاذبه‌ای برای دوستداران تاریخ است. دیزباد نه تنها به دلیل زیبایی طبیعی که دارد، بلکه به خاطر هم‌زیستی و احترام انسان و طبیعت شهرت دارد. درختان این روستا لانه پرندگان متنوع است و استخرهای روستا هم برای پرندگان امکاناتی خاص دارند.
امکانات روستای دیزباد
روستای دیزباد امکانات متنوعی برای گردشگران فراهم کرده که از جمله آنها می‌توان به آلاچیق، باغ رستوران‌های محلی، اقامتگاه‌های بومی و سرویس‌های بهداشتی متعدد اشاره کرد.
همچنین توجه داشته باشید که قوانینی با هدف حفظ محیط زیست روستا از طرف ساکنان اعمال شده که گردشگران باید آنها را رعایت کنند. برای مثال کندن گیاهان دارویی، ریختن زباله و شکار حیوان در این منطقه ممنوع است و رعایت این محدودیت‌ها نشان از تعهد به حفظ طبیعت بکر دیزباد دارد، تا این روستای چشم‌نواز برای نسل‌های آینده باقی بماند.
دیدنی های اطراف روستای دیزباد
در اطراف دیزباد، بیش از ۱۵۰ چشمه و چند رودخانه جاری هستند که به سرسبزی بکر این منطقه و ایجاد باغ‌های میوه با درختان متنوع کمک کرده‌اند. بقایای یک قلعه سنگی هم در نزدیکی روستا قرار دارد که هرچند اطلاعات دقیقی از تاریخچه آن در دست نیست، اما همچنان جاذبه‌ای دیدنی به شمار می‌رود.
یکی از نمادهای جالب دیزباد، تابلویی است که نقش DNA را نشان می‌دهد و در بالای آن لانه پرنده‌ای ساخته شده است. این نماد بیانگر آن است که حفاظت از محیط‌زیست و تمدن در ژن مردم این روستا است و از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود.
فاصله کوتاه ۷۰ کیلومتری از دیزباد تا نیشابور هم فرصتی برای بازدید از جاذبه های فرهنگی و تاریخی نیشابور است. شما می‌توانید در سفر به نیشابور از آرامگاه‌های مشاهیری چون خیام، عطار و کمال الملک و دیدنی‌های طبیعی مثل دره هفت غار و آبشار بوژان هم دیدن کنید.
بهترین فصل سفر به دیزباد نیشابور
بهترین زمان برای سفر به دیزباد نیشابور فصل بهار و تابستان است. در فصل‌های بهار و تابستان، روستای دیزباد با سرسبزی که دارد جایی می‌شود که اهالی با شیوه‌های خاص خود به کشاورزی مشغول می‌شوند.
در این ایام، جمعیت روستا بیشتر می‌شود، چون بسیاری از ساکنان برای فرار از سرمای زمستان و شرایط سخت کوهپایه‌ها به شهرهای اطراف می‌روند و با آغاز فصل بهار دوباره به زادگاه خود بازمی‌گردند.
نکات مهم در مورد روستای دیزباد
- هیچ‌کس حق ندارد درختان بلند را قطع کند. چون اهالی معتقدند که پرنده‌ها در این درختان لانه می‌کنند و با خوردن آفات، به کاهش نیاز به سموم شیمیایی کمک می‌کنند.
- صاحبان استخرهای کشاورزی چند قطعه چوب در استخرها قرار می‌دهند تا پرندگان هنگام نوشیدن آب غرق نشوند.
- هر فردی که خانه‌ای می‌سازد یا آن را مرمت می‌کند، باید بخشی از آن را به آشیانه پرندگان اختصاص دهد. پرندگان علاوه بر افزایش حاصلخیزی خاک، با آفات مبارزه می‌کنند.
- در این روستا برای شخم زدن از تراکتور استفاده نمی‌شود و به جای آن، سیب‌زمینی یا آلوی قطره طلا در زمین جاسازی می‌کنند تا گرازها با جستجوی غذا خاک را شخم بزنند.
- به جای شکار گرازها، موانع فیزیکی برای ورود آنها درست کرده‌اند تا از مزارع دور نگه داشته شوند و از موهبت‌های طبیعی به بهترین شکل استفاده کنند، بدون آسیب به محیط زیست.
- دیزباد در دامنه رشته‌کوه‌های بینالود قرار دارد و به صورت پلکانی شکل گرفته که شبیه ماسوله است.
- در بهار و تابستان، اهالی به دیزباد می‌آیند و باغبانی را به بهانه‌ای برای دور هم جمع شدن می‌دانند.
- صد درصد مردم دیزباد باسواد هستند و افراد نخبه زیادی از این روستا رشد کرده‌اند.
- اولین مدرسه دیزباد، دبستان ناصرخسرو است که در سال ۱۳۱۲ به دستور سلطان محمد شاه تأسیس شد.
- دیزباد اولین روستای ایران است که شبکه برق اختصاصی دارد و اهالی برای تأمین برق، توربین بادی خریداری و نیروگاه بادی را راه‌اندازی کردند.
- تفکیک زباله از زمان‌های قدیم در دیزباد انجام می‌شود و یک عادت قدیمی است که برای احترام به محیط‌زیست انجام می‌گیرد.
- اهالی لهجه شیرینی دارند و صنایع‌دستی روستا از زمان‌های قدیم معروف هستند.
دسترسی به روستای پلکانی دیزباد
روستای دیزباد در فاصله ۷۵ کیلومتری از مشهد قرار دارد و برای رسیدن به آن باید مسیری پرپیچ‌وخم را که چالش‌برانگیز و خطرناک است، طی کنید. هنگامی که وارد جاده نیشابور شدید، توربین‌های بادی بزرگ که نماد این روستا هستند، نشان از نزدیک شدن به دیزباد است.
پس از عبور از رباط فخر داوود در ۶۲ کیلومتری مشهد، باید به راست بپیچید و ۱۳ کیلومتر دیگر طی کنید تا به این روستای زیبا و کوهستانی برسید.
حرف آخر
روستای دیزباد، با زیبایی‌های طبیعی و فرهنگ منحصر به فردش، به عنوان یک روستای زیبا در دل کوه‌های بینالود شناخته می‌شود. مردم دیزباد با عشق و علاقه به طبیعت و ارادت به سنت‌های خود، نشان داده‌اند که می‌توانند به شیوه‌ای هماهنگ و سالم با محیط زندگی کنند.
این روستا، با تاریخ غنی و پیشینه فرهنگی عمیق، همواره فضایی دلپذیر و آرام برای هر کسی که به دنبال آرامش و ارتباط نزدیک با طبیعت است، فراهم می‌کند. دیزباد نه تنها مقصدی برای گردشگری، بلکه مکانی برای تجربه و درک عمیق‌تر از ارزش‌های انسانی و محیط‌زیستی به شمار می‌آید.
سؤالات متداول
بهترین زمان برای سفر به دیزباد چه زمانی است؟
بهترین زمان برای سفر به دیزباد بهار و تابستان است، چون در این فصول سرسبزی و زیبایی طبیعت به اوج خود می‌رسد و آب و هوای آن خنک‌تر از مشهد است.
مردم دیزباد چه شغلی دارند؟
بیشتر مردم دیزباد باغبانی را به عنوان شغل دوم انتخاب کرده‌اند، اما باغبانی برای آنها بیشتر بهانه‌ای برای دور هم جمع شدن و ارتباط با زادگاهشان است.
چه جاذبه های طبیعی در دیزباد وجود دارد؟
دیزباد به دلیل وجود چشمه‌های بسیار و باغ‌های میوه سرسبز، به عنوان یک مقصد طبیعی زیبا شناخته می‌شود. همچنین، بقایای یک قلعه سنگی هم در نزدیکی روستا قرار دارد که برای گردشگران جذاب است.
