تحویل سال ۱۴۰۳ نزدیک است و هر سال ما ایرانی‌ها با نزدیک شدن به نوروز همزمان که شروع به خانه تکانی و خرید عید می‌کنیم به فکر می‌افتیم که امسال سال چه حیوانی است؟ سال در چه ساعتی تحویل می‌شود؟ آیا امسال از نوع کبیسه است؟ و کلی سوال دیگر که باید برای هرکدامشان جوابی پیدا کنیم تا آرام بگیریم. هر چه باشد نوروز جشن باستانی ما ایرانی‌ها، تنها یک بار در سال اتفاق می‌افتد و مهمترین رویداد سال است. در این مقاله با سفرهای پایتخت همراه باشید تا درباره مبنای محاسبه تحویل سال و لحظه تحویل سال ۱۴۰۳ و حاشیه‌هایش بیشتر بدانیم.
لحظه تحویل سال ۱۴۰۳ دقیقا چه موقعی است؟
یکی از اصلی‌ترین سؤال‌هایی که در پایان اسفند ماه که در حال گذراندن آن هستیم ذهنمان را به خود مشغول کرده، این است که لحظه تحویل سال ۱۴۰۳ دقیقاً چه موقعی است؟ صبح است یا شب یا نصفه‌شب یا ظهر؟ بالاخره باید خودمان را برای آن لحظه‌ی استثنایی که توپ سال جدید را در می‌کنند آماده کنیم!
خبر خوب این است که لحظه‌ی تحویل سال ۱۴۰۳ برابر است با ساعت ۶ و ۳۶ دقیقه بامداد روز چهارشنبه اول فروردین‌ماه ۱۴۰۳ خورشیدی مقارن با ۲۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی و ۹ رمضان ۱۴۴۵ قمری. از آن جایی که لحظه تحویل سال ۱۴۰۳ قبل از ظهر است، روز چهارشنبه می‌شود اولین روز فروردین یا همان نوروز. اما شاید بخواهید بدانید این محاسبات چطور انجام می‌شود. 
تاریخچه محاسبه سال خورشیدی
حالا که نزدیک تحویل سال ۱۴۰۳ هستیم، شاید برایتان جالب باشد بدانید که تاریخچه محاسبه سال خورشیدی چیست و اصلا چگونه انجام می‌شود؟ ایرانی‌ها از دیرباز بر اساس حرکت خورشید تقویم خود را تنظیم می‌کردند، چرا که حرکت خورشید مستقیما بر زندگی مردم به خصوص کشاورزان تاثیرگذار بود. اما ایرانی‌ها این گونه سال شماری را از گاه شماری بابلی با سال ۱۲ ماهه و ماه‌های سی روزه اخذ کرده بوده‌اند. در این گاه شماری هر شش سال یک بار، سال ۱۳ ماهه می‌شده. همچنین تاریخ‌شناسان معتقدند که تمام این گاه شماری‌های ۳۶۵ روزه برگرفته از تقویم مصریان هستند. این تقویم ایرانی در زمان هخامنشیان تغییراتی کرد و تبدیل به گاه شماری زرتشتی شد. همچنین در زمان اردشیر اول و یزدگرد سوم ساسانی هم تقویم ایرانی دستخوش تغییراتی شد. پس از تسلط اعراب بر ایران تقویم هجری قمری در ایران رایج شد.
گاه شماری جلالی و تقویم هجری خورشیدی
گاه‌شماری جلالی در واقع نمونه‌ی کامل‌تر گاه‌شماری ایرانی است که در سوم ماه رمضان ۴۷۱ هجری قمری توسط دانشمندانی مشهور همچون عمر خیام ابداع شد. گاه شماری جلالی به دستور ملک‌شاه سلجوقی، بر اساس گاه‌شماری یزدگردی و با تطبیق دقیق آغاز سال با اعتدال بهاری شکل‌گرفته و به وجود آمد.
تقویم هجری خورشیدی در حقیقت همان تقویمی است که امروزه از آن استفاده می‌کنیم. این تقویم توسط شخصی به نام میرزا عبدالغفار خان نجم‌الدوله اصفهانی با توجه به گاه‌شماری جلالی ابداع و استخراج شد. نجم‌الدوله که معلم ریاضی دارالفنون بود، اولین‌بار عبارت هجری شمسی را در حاشیه‌ی تقویم سال ۸۰۷ جلالی نوشت و از آن تاریخ به بعد این گاه‌شماری در ایران رایج شد. در واقع در این نوع تقویم مبدأ تاریخ، هجرت حضرت محمد از مکه به مدینه در نظر گرفته شده و نحوه محاسبه ماه‌ها و روزها به‌صورت خورشیدی است. مجلس شورای ملی، رسماً استفاده از این تقویم را در سال ۱۳۰۴ تصویب کرد.
لحظه تحویل سال چگونه محاسبه می‌شود؟
حالا که دیگر چیزی به تحویل سال ۱۴۰۳ نمانده شاید بخواهید بدانید موقع دقیق تحویل سال چطور محاسبه می‌شود و اصلاً چه کسانی آن را محاسبه می‌کنند؟ لحظه دقیق تحویل سال ۱۴۰۳ و آغاز سال شمسی جدید، در واقع مساوی است با لحظه‌ی رسیدن خورشید به نقطه‌ی اعتدال بهاری یا همان برج فلکی حمل. در حقیقت می‌توان گفت زمانی که فاصله‌ی خورشید از نقطه اعتدال بهاری صفر بشود، سال جدید آغاز می‌شود. این محاسبات دقیق در ایران توسط موسسه ژئوفیزیک و بر مبنای نصف النهار رسمی ایران با طول جغرافیایی ۵۲.۵ درجه‌ی شرقی محاسبه می‌شود. همچنین جالب است بدانید که اگر لحظه تحویل سال قبل از ظهر باشد، همان روز که نوروز است مبدل می‌شود به روز اول فروردین. اما چنانچه لحظه تحویل سال بعد از ظهر باشد، فردای آن روز را به عنوان روز اول فروردین در نظر می‌گیرند.
آیا سال ۱۴۰۳ کبیسه است؟
حتماً شما هم تابه‌حال چیزهایی درباره سال کبیسه شنیده‌اید و با نزدیک‌شدن به تحویل سال ۱۴۰۳ می‌خواهید بدانید آیا سال جدید سال کبیسه است؟ طبق تقویم خورشیدی گردش کامل زمین به‌دور خورشید حدوداً ۳۶۵ شبانه‌روز و شش ساعت طول می‌کشد. در واقع همین شش ساعت اضافی است که باعث به‌وجودآمدن سال کبیسه شده.
در قدیم برای حل این مشکل هر صد و بیست سال یک ماه به تقویم اضافه می‌کردند و سال به جای دوازده‌ماهه، سیزده‌ماهه می‌شد! به‌این‌ترتیب شروع فروردین در همان زمان درستی که باید باشد یعنی نقطه‌ی اعتدال بهاری اتفاق می‌افتاد. در واقع اصطلاح انشا الله ۱۲۰ساله بشی هم از همین‌جا آمده.
امروزه اما چهار سال را ۳۶۵ روزه حساب می‌کنند. در این چهار سال، چهارتا شش ساعت به سمت اسفند می‌رویم که می‌شود یک شبانه‌روز. حالا به جای اینکه نوروز، از یک روز مانده به نقطه اعتدال بهاری شروع شود، یک روز به اسفند اضافه می‌کنیم تا اسفند سی‌روزه شود. با این کار آن بیست و چهار ساعت عقب‌مانده جبران شده و عید هنگام اعتدال بهاری شروع می‌شود. و بله سال ۱۴۰۳ سال ۳۶۶ روزه و کبیسه است.
سال ۱۴۰۳ سال چه حیوانی است؟
یکی از اساسی‌ترین درگیری‌های ذهنی فعلی هر ایرانی پیش از رسیدن تحویل سال ۱۴۰۳ این است که سالی که می‌آید سال چه حیوانی است؟ اصلاً این نام‌گذاری سال‌ها بر اساس نام حیوانات از کجا آمده؟
جالب است بدانید که این نوع نام‌گذاری از تقویم دوازده جانوری که در حقیقت یک نوع تقویم قمری بر پایه‌ی گاه‌شماری چینی است آمده. این نوع نام‌گذاری بر اساس نام حیوانات از بعد از حمله‌ی مغول‌ها در ایران هم متداول شد و تا همین امروز هم ذهن ما را به خود مشغول می‌کند. طبق تقویم جانوری هر حیوان ویژگی‌های خاص خود را به یک سال کامل اختصاص می‌دهد و هر ۱۲ سال یک بار دوباره این چرخه تکرار می‌شود. در حقیقت ۱۲ حیوان برای نام‌گذاری سال‌ها در نظر گرفته شده‌اند که عبارت‌اند از: موش، گاو، ببر، خرگوش، نهنگ یا اژدها، مار، اسب، گوسفند، میمون، مرغ، سگ و خوک. سال ۱۴۰۳ سال نهنگ یا اژدهاست!
خصوصیات سال اژدها!
هرکدام از حیواناتی که نامشان به عنوان نماد برای یک سال به‌خصوص در نظر گرفته می‌شود، خصوصیات و ویژگی‌هایی دارند که به آن سال مشخص می‌بخشند. همان‌طور که همه در بحبحه انجام کارهای مربوط به تحویل سال ۱۴۰۳ هستیم، حتماً شنیده‌ایم که سال جدید سال اژدهاست و دوست داریم بدانیم اژدها چه خصوصیاتی دارد؟
اژدها در اساطیر و فرهنگ‌های گذشتگان نماد قدرت و اقتدار، شانس، احترام، مقام، ظرفیت، موفقیت، پیشرفت و بخت و اقبال خوب در زندگی است. همچنین فرهنگ‌های چین و ژاپن و هند اژدها را به عنوان نماد تندرستی و نجابت و طول عمر می‌شناسند. متولدین سال اژدها معمولا به کمال‌طلبی و انرژی و شانس زیاد شناخته می‌شوند. مسیح، ژان ژاک روسو و ناپلئون سوم از جمله متولدین سال اژدها هستند.
جمع‌بندی
چیزی به تحویل سال ۱۴۰۳ نمانده و همه همزمان که مشغول رسیدگی به کارهای آخر سال و نزدیک نوروز هستیم ذهنمان درگیر سؤالاتی است. سؤالاتی از این قبیل که لحظه تحویل سال ۱۴۰۳ چه ساعتی است؟ امسال سال چه حیوانی است؟ آیا امسال سال کبیسه است؟ تقویم خورشیدی چیست و بسیاری سؤال دیگر. در این مقاله از سفرهای پایتخت تلاش کردیم با هم پاسخ بعضی از این سؤال‌ها را پیدا کنیم. تحویل سال ۱۴۰۳ درست در ساعت شش و سی و شش دقیقه بامداد چهارشنبه اول فروردین اتفاق می‌افتد. سال جدید سال کبیسه و همچنین سال اژدهاست. اژدهایی که به بخت و اقبال و شانس معروف است. سفرهای پایتخت برای شما و عزیزانتان سالی خوب و همراه با پیشرفت و موفقیت را آرزو می‌کند.
