کشور پرو در آمریکای جنوبی یکی از دیدنی‌ترین کشورهای دنیاست و جاذبه‌های گردشگری بسیاری را در خود جای‌داده. هر ساله گردشگران بسیاری برای بازدید از این جاذبه‌ها راهی پرو می‌شوند. اما شاید یکی از جالب‌توجه‌ترین این جاذبه‌ها پل طنابی اینکاها باشد. اگر علاقه‌مندید درباره این پل منحصربه‌فرد بیشتر بدانید در این مقاله با سفرهای پایتخت همراه باشید.
آشنایی با اینکاها
اما شاید بهتر باشد پیش‌ازاین که به پل طنابی اینکاها بپردازیم قدری درباره خود این تمدن بدانیم. اینکاها از مردم بومی یا سرخ‌پوست آمریکای جنوبی به‌حساب می‌روند. آنها در گذشته امپراطوری وسیعی ایجاد کرده بودند.
این امپراطوری شامل کشورهای پرو، بولیوی، اکوادور و قسمت‌هایی از آرژانتین، شیلی و کلمبیا می‌شد. امپراطوری اینکاها از ۱۴۳۸ تا ۱۵۳۳ به حیات خود ادامه داد.
باید اضافه کرد که پایتخت مهم اداری سیاسی و همچنین نظامی اینکاها شهر کوزکو بود. همچنین جالب است بدانید کلمه اینکا به زبان بومی اینکاها به معنی «خدا در زمین» است.
هنوز کسی نمی‌تواند با قطعیت از ریشه پیدایش تمدن اینکاها حرف بزند. چرا که اینکاها خط مخصوص به خود نداشتند. در واقع نوشته یا حجاری یا لوحی از آنها باقی نمانده تا بتوان بر اساس آن چیزی گفت. باقی‌مانده مردم اینکایی امروزه همچنان به زیست خود ادامه می‌دهند.
معرفی پل طنابی اینکاها
حالت که قدری درباره تمدن اینکاها دانستیم بهتر است برویم به سراغ بحث اصلی این مقاله یعنی معرفی پل طنابی اینکاها. در دو طرف تنگه‌ای بسیار بلند در کوه‌های آند کشور پرو، یک پل معلق بسیار قدیمی طنابی بر روی رودخانه آپوریماک آویزان است.
این پل معلق طولی بالغ بر ۳۶.۵ متر دارد و اولین بار در دوره تمدن اینکاها ساخته شده اما در طول ۵ قرن اخیر بارها مورد بازسازی قرار گرفته است. جالب آن که هر سال بهار گروهی از مردم منطقه دور هم جمع می‌شوند و با مراسمی سنتی، عملیان بازسازی و مرمت پل را انجام می‌دهند.
نحوه بازسازی پل طنابی اینکاها
برای بازسازی پل طنابی اینکاها روستایی‌ها در هر طرف رودخانه با همکاری همدیگر شروع به کار می‌کنند و یک‌رشته طناب چند صدمتری به قطر ران یک مرد بزرگسال را بافته و در طول این پل نصب می‌کنند.
لازم به ذکر است که اول طناب کهنه و فرسوده را باز می‌کنند. سپس در طی سه روزکار متوالی همراه با دعا و جشن‌گرفتن، پلی جدید در همان جای اول ساخته می‌شود.
پل کوسواچاکا یا پل طنابی اینکاها
به پل طنابی اینکاها، پل کوِسواچاکا (Q’eswachaka) هم گفته می‌شود و هر ساله و برای بیش از ۵۰۰ سال است که این سازه به همین طریق بازسازی می‌شود. جالب است بدانید به مدت صدها سال، این پل معلق تنها مسیر ارتباطی بین روستاهای دو طرف رودخانه در ایالات کاناس پرو بود.
اما باید اضافه کرد که این پل طنابی اینکاها تنها یکی از صدها پل طنابی معلق ساخته شده در دوران امپراطوری اینکا است که از طریق جاده‌هایی موسوم به جاده بزرگ اینکا سرزمین‌های وسیع این امپراطوری را به هم متصل می‌کردند.
این جاده‌ها بیش از ۲۵.۰۰۰ مایل (۴۰.۰۰۰ کیلومتر) طول داشتند و جوامع دوردست و منزوی گذشته را به همدیگر متصل می‌کردند. همچنین سربازان، پیک‌ها و شهروندان عادی را قادر می‌ساختند که در سرزمین‌های امپراطوری اینکا رفت و آمد کنند.
قدری بیشتر درباره پل های اینکایی
درباره این شبکه رفت و آمد و حمل و نقل که پل طنابی اینکاها بخشی از آن بود باید گفت این شبکه بخشی از تفکر اینکاها به شمار می‌رفت. چرا که آنها وظیفه خود را در جستجوی دنیای اطراف، سفر به دیگر نقاط جهان و سازماندهی جهان پس از دوران آشوبی که سرانجام رخ می‌داد، می‌دانستند.
طبق تحقیقات محققان، این پل‌هایی همچون پل طنابی اینکاها فقط بخشی و تنها جزء کوچکی از توسعه این امپراطوری از کوزکو به چهار سمت و عبور از جغرافیای بسیار خشن و صعب‌العبور کوه‌های آند بوده است.
گفتنی است اسپانیایی‌هایی که در قرن ۱۶ امپراطوری اینکا را نابود کردند از مهارت مهندسی به کار رفته در این پل‌های معلق حیرت زده بودند. این پل‌ها در واقع در قسمت‌های پهن رودخانه‌ها که امکان استفاده از پل‌های چوبی با الوارهای بزرگ وجود نداشت، ساخته شده بودند.
سرانجام پل های معلق اینکایی
متأسفانه، با گذشت زمان، بعضی از این پل‌های معلق تخریب شدند. همچنین برخی دیگر بدون استفاده باقی ماندند و سرانجام با ساخت جاده‌های تازه و پل‌های بزرگ و آهنی برای عبور ماشین‌ها در قرن ۲۰ میلادی، به‌کلی از یادها رفتند.
پل طنابی اینکاها تنها پل باقی مانده از اینکاها
خوشبختانه به دلیل دوردست بودن منطقه‌ای از کوه‌های آند که پل طنابی اینکاها در آن واقع شده و سنت بازسازی، پل معلق کوسواچاکا همچنان پابرجا مانده و امروزه تنها مسیر ارتباطی مورداستفاده ساکنان محلی است.
مردم چهار روستای کوچوا زبان به نام‌های هوینچیری، چاوپیباندا، چوکایهوا و کولانا همچنان از این پل برای عبور و مرور استفاده می‌کنند.
باوجود این که یک پل فلزی هم در همان اطراف برای عبور ماشین‌ها ساخته شده اما ساکنان محلی این منطقه همچنان به استفاده از پل طنابی اینکاها ادامه می‌دهند و با عبور از آن به تجارت و بازدید از دیگر روستاها می‌پردازند.
پل طنابی اینکاها، میراث یونسکو
پل طنابی اینکاها یا همان پل کوسواچاکا در سال ۲۰۱۳ به علت اهمیت تاریخی و فرهنگی مردمی که هنوز در این منطقه زندگی می‌کنند به‌عنوان میراث نامحسوس فرهنگی بشریت در سازمان یونسکو به ثبت رسید.
امروزه هم می‌توان فرهنگ زنده‌ای که روزگاری از شکوه و جلال بسیاری برخوردار بوده را با قدمتی بیش از ۵۰۰ سال مشاهده کرد. در حقیقت نابودی امپراطوری سیاسی اینکاها باعث نشد که مردم باقی‌مانده این تمدن به زیست فرهنگی خود خاتمه بدهند.
پل طنابی بخشی از فرهنگ اینکایی
همان‌طور که گفتیم ساخت و بازسازی پل طنابی اینکاها بخشی از فرهنگ اصیل اینکایی است. یکی از اجزای اصلی و مهم این فرهنگ کار و تلاش همگانی و جمعی است. مردم روستاها و جوامع اطراف این رودخانه برای ساخت پروژه‌های مشترک با هم همکاری می‌کنند بدون این که انتظار دستمزد داشته باشند.
آنها می‌دانند که تمامی اهالی روستاها و مردم منطقه در پایان از ساخت این پروژه‌ها نفع می‌برند پس به تلاش و همکاری با یکدیگر بدون هیچ مجادله‌ای ادامه می‌دهند.
روش ساخت و بازسازی پل طنابی
روش‌های ساخت و بازسازی پل طنابی اینکاها از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. گرچه این روش در طی سالیان متمادی تغییراتی هم داشته است. عملیات بازسازی با جمع‌کردن مقدار زیادی علف بلند شروع می‌شود. علف‌ها در نهایت به‌هم‌بافته می‌شوند و به‌صورت طنابی محکم درمی‌آیند.
این طناب‌های نازک‌تر به هم ریسیده شده و طناب‌هایی بزرگ‌تر و قطورتر را تشکیل می‌دهند. در نهایت کابل‌های سنگین و محکمی شکل می‌گیرد که وزن پل و فشاری که روی آن را تحمل می‌کند. مردم روستاها در نهایت برای نصب این کابل‌های گیاهی به هم می‌پیوندند و آنها را سر جای خود محکم می‌کنند.
قدری بیشتر درباره عملیات ساخت پل
کابل‌های پل طنابی اینکاها به پایه‌های سنگی کلفت و محکمی وصل می‌شود و سازندگان ماهر و باتجربه پل از کناره‌ها کار را شروع می‌کنند و در نهایت در میانه پل به همدیگر می‌رسند.
آنها در ادامه طناب‌های اطراف پل را بافته و کف آن را هم با چوب و رشته‌های گیاهی آماده عبور و مرور می‌سازند. هنگامی که سازندگان از دو طرف پل در نقطه میانی به هم می‌رسند، عملیات ساخت پل را به پایان می‌رسانند.
تغییرات شکل گرفته در بازسازی پل طنابی اینکاها
یکی از تغییراتی که در طول سالیان متوالی در سنت بازسازی پل طنابی اینکاها رخ‌داده، افزایش تعداد مراتب بازسازی آن است که درگذشته هر ۳ سال یک بار انجام می‌شد؛ اما امروزه هر سال صورت می‌گیرد.
چرا که صنعت توریسم و در دسترس بودن این منطقه موجب آمدن توریست‌های بیشتری به این منطقه از کوه‌های آند پرو شده، و به همین خاطر مردم بومی تصمیم گرفته‌اند که هر سال مراسم بازسازی پل را انجام دهند.
از جمله دلایل این کار نگرانی از تخریب و صدمه به پل طنابی اینکاها است. چرا که به دلیل تردد بیشتر نسبت به قبل، احتمال آسیب‌دیدن و فروپاشیدن پل بیشتر شده است.
علاوه بر این روستاییان متوجه شده‌اند که با انجام سالانه این مراسم می‌توانند گردشگران بیشتری را به این منطقه بکشانند. به‌این‌ترتیب درآمد آنها افزایش می‌یابد و دنیا با رسوم و سنت‌های کهن آنان آشنا خواهد شد.
مراسم و جشن سنتی پس از بازسازی پل طنابی اینکاها
نکته جالب‌توجه درباره بازسازی پل طنابی اینکاها این است که زمانی که کار بازسازی پل به پایان می‌رسد، مردم بومی با موسیقی، دعا و جشن‌گرفتن مدتی را هم کنار یکدیگر خوش می‌گذرانند تا یک سال دیگر برای انجام مراسمی مشابه صبر کنند.
به‌این‌ترتیب پل کوسواچاکا در طول یک سال آینده برای تردد مسافران آماده می‌شود و مردم باقی‌مانده از تمدن اینکا هم رسوم و فرهنگ کهن خود را زنده نگاه می‌دارند.
جمع بندی
در این مقاله از سفرهای پایتخت به معرفی یکی از آثار باقی‌مانده از تمدن اینکاها یعنی پل طنابی اینکاها پرداختیم. گفتیم که این پل از جمله جاذبه‌های منحصربه‌فرد گردشگری کشور پرو است و هر ساله توسط مردم بومی با مراسم و سننی خاص بازسازی می‌شود. اگر به کشور پرو سفر می‌کنید بازدید از این پل معلق را از دست ندهید.
سؤالات متداول
پل طنابی اینکاها کجاست؟
پل طنابی اینکاها در کوه‌های آند در کشور پرو واقع شده.
آیا می توان از پل طنابی اینکاها دیدن کرد؟
بله می‌توان از این پل معلق دیدن کرد.
چرا باید از پل طنابی اینکاها دیدن کنیم؟
با بازدید از پل طنابی اینکاها می‌توانید با فرهنگ اصیل اینکایی بیشتر آشنا شوید.
پل طنابی اینکاها از چه ساخته شده؟
این پل از علف‌ها و گیاهان بومی و الیاف طبیعی به‌هم‌بافته شده، ساخته می‌شود.
