ارز مسافرتی در ایران به همه کسانی تعلق می‌گیرد که قصد سفر به خارج از کشور را دارند و برای تأمین هزینه‌های خود در خارج از کشور به دنبال دریافت ارز با نرخ پایین‌تر از صرافی‌ها هستند. این ارز در ایران به شهروندان با تابعیت ایرانی فقط سالی یکبار و در زمان خروج از کشور تعلق می‌گیرد و مبلغ آن بر اساس مقصد سفر تعیین می‌شود. ارز دولتی هم به لحاظ کلی شبیه به ارزهای مسافرتی بوده؛ اما بدون نیاز به مدارک سفر و فقط با کارت ملی به همه شهروندان در سال یکبار ارائه می‌گردد.
هدف دولت از ارائه ارزهای مسافرتی و دولتی متعادل‌کردن نرخ ارز در بازار و رساندن ارز موردنیاز به دست مردم عادی است. در سالهای اخیر به دلیل بالارفتن ناگهانی قیمت ارزهای خارجی بسیاری از هم‌وطنان مجبور بودند برای سفر به کشورهای خارجی مبلغ بالایی را برای خرید ارز از صرافی‌ها بپردازند که دولت با ارائه راهکاری به نام ارزهای دولتی و مسافرتی سعی در مدیریت این موضوع دارد. در ادامه قصد داریم بهصورت کامل شرایط دریافت انواع ارزهای دولتی و مسافرتی را با شما در میان بگذاریم. اگر قصد سفر خارجی را دارید، با ما تا انتهای این مقاله از مجله گردشگری سفرهای پایتخت همراه باشید.
تفاوت ارز مسافرتی با ارز دولتی
بهصورت کلی ارزهای قابل خرید در بازار ایران به دو دسته ارزهای ارائه شده با نرخ دولتی و آزاد تقسیم بندی می‌شوند که به طبع قیمت ارزهای دولتی به دلیل قیمت گذاری توسط بانک نرخ پایین‌تری از ارزهای ارائه شود توسط صرافی‌ها بهصورت آزاد دارد. ارزهای عرضه شود توسط بانک مرکزی به دو دسته ارز دولتی و مسافرتی تقسیم می‌شود که اصلی‌ترین تفاوت آن‌ها با یکدیگر در مقدار ارز است. مقدار ارزهای دولتی ۲۰۰۰ یورو یا ۲۱۰۰ دلار است ولی به مسافران فقط ۵۰۰ یورو یا دلار ارز با نرخ دولتی ارائه می‌شود.
ارز دولتی چیست؟
بانک مرکزی هر سال به هر ایرانی بالای ۱۸ سال ۲۱۰۰ دلار یا ۲۰۰۰ یورو ارز با کارت ملی و براساس نرخ بانک مرکزی می‌دهد که به این ارز در اصطلاح ارز دولتی می‌گویند. در آذر ماه ۱۴۰۲ قیمت دلار دولتی حدود ۴۱ هزار تومان و قیمت یورو هم در حدود ۴۴ هزار تومان است که به شهروندانی که حساب بانکی ملی داشته باشند به مقدار مورد نیاز داده می‌شود. قیمت ارزهای دولتی در حال حاضر اختلاف زیادی با بازار آزاد دارد و همین موضوع باعث شده گردشگران بسیاری نسبت به دریافت آن اقدام کنند. این ارز به اشخاص حقیقی فقط در سال یکبار ارائه شده و مقدار ارز دولتی به تجار و بازرگانان‌ها براساس نوع محصول وارداتی متفاوت است.
نحوه دریافت ارز دولتی
برای دریافت انواع ارزهای دولتی شهروندان متقاضی باید تابعیت ایران را داشته و سن آن‌های بالای ۱۸ سال باشد تا ارز به آن‌ها تعلق بگیرد. این ارز فقط از طریق بانک ملی به مشتریان ارائه می‌شود و افراد متقاضی باید قبل از مراجعه به صرافی برای دریافت ارز به نرخ دولتی نسبت به افتتاح حساب ارزی در یکی از شعبه‌های بانک ملی اقدام کنند. برای افتتاح حساب ارزی در بانک ملی شما باید در ابتدا یک حساب عادی در این بانک افتتاح کنید و سپس با استفاده از سامانه بام بانک ملی ایران برای افتتاح حساب ارزی اقدام نمایید.
پس از افتتاح حساب باید برای دریافت ارز به صرافی‌های مورد تایید بانک مرکزی مراجعه کرده و با پرداخت مبلغ ریالی ارز مورد نظر و کارمزد صرافی به مبلغ ۸۰ هزار تومان درخواست واریز ارز دولتی به حساب بانک ملی خود را داشته باشید. این ارز بهصورت حواله به حساب بانک ملی شما واریز شده و بعد از ۷ روز کاری امکان برداشت آن بهصورت اسکناس نقدی وجود دارد. توجه داشته باشید که در هنگام برداشت پول از حساب ارزی باید ۱۰۰ دلار آن تا ۶ ماه در حساب بانکی شما باقی بماند. بهصورت کلی مراحل و شرایط دریافت ارز دولتی عبارتند از:
- افتتاح حساب در بانک ملی؛
- افتتاح حساب ارزی از طریق سامانه بام بانک ملی ایران؛
- مراجعه به یکی از صرافی‌های مورد تایید بانک مرکزی و ارائه مدارک برای خرید ارز یورو یا دلار به نرخ دولتی؛
- پرداخت مبلغ ریالی معادل ارز مورد نظر به همراه کارمزد به صرافی؛
- واریز ارز مورد نظر به حساب ارزی بانک ملی شما در لحظه؛
- امکان برداشت ارز بهصورت اسکناس یک هفته کاری بعد از دریافت آن از طریق شعبه‌های بانک ملی.
ارز مسافرتی چیست؟
اگر قصد عزیمت به خارج از کشور از طریق مرزهای هوایی را داشته باشد، طبق قانون بانک مرکزی در سال یکبار به شما ارز برای مسافرت می‌دهد، مقدار این ارز از ارز دولتی کمتر است ولی قیمت آن با نرخ دولتی برای افراد محاسبه می‌شود. برای دریافت این ارز باید حتماً مدارک سفر همچون بلیط، گذرنامه و کارت ملی داشته باشید. این ارز برای هر فرد برابر با ۵۰۰ دلار یا یورو است که پس از خروج از گیت گذرنامه در فرودگاه‌های سراسر کشور به افرادی که در سامانه مخصوص ثبت نام کرده باشند این ارز بهصورت اسکناس ارائه می‌گردد. همچنین این ارز به افراد دو تابعیتی یا افراد زیر ۱۲ سال به هیچ وجه ارائه نمی‌شود.
نحوه دریافت ارز مسافرتی
افراد بالای ۱۲ سالهای که قصد دارند ارز مسافرتی دریافت کنند، باید بهصورت حضوری و یا آنلاین برای دریافت این ارز ثبت نام خود را انجام دهند تا در زمان حضور در فرودگاه ارز مورد نظر بهصورت اسکناس دلار و یا یورو به افراد داده شود.
در روش حضوری فرد متقاضی باید با دردست داشتن مدارک خود به شعب بانک ملت مراجعه کند و در روش آنلاین باید از طریق سامانه بام ثبت نام خود را انجام داده و برای دریافت پول در بانک از طریق خودپردازهای ارز اقدام نماید. توجه داشته باشید که این ارز به افرادی که گذرنامه سیاسی یا خدمت دارند به هیچ وجه داده نمی‌شود و فقط ارز برای مسافرت افراد عادی است. برای دریافت این ارز بهتر است حداقل ۷ روز قبل از سفر خود بهصورت حضوری یا آنلاین اقدام نمایید. البته امکان ثبت نام در سامانه آنلاین تا چند ساعت قبل از پرواز هم وجود دارد. مدارک مورد نیاز برای دریافت انواع ارزهای مسافرتی عبارتند از:
- اصل و کپی کارت ملی فرد متقاضی؛
- اصل و کپی گذرنامه فرد متقاضی؛
- اصل و کپی بلیط پرواز با مهر رسمی آژانس؛
- اصل و کپی ویزا برای کشورهایی که نیاز به ویزا برای سفر دارند.
- پرداخت عوارض خروج از کشور؛
- رسید پرداخت وجه عوارض خروج از کشور.
دریافت ارز مسافرتی بهصورت حضوری
در روش حضوری فرد متقاضی ارز مسافرتی باید به یکی از شعبه‌های ارزی بانک ملت مراجعه کرده و با ارائه گذرنامه و مدارک سفر نسبت به تکمیل فرم و پرداخت مبلغ مربوط به ارز مورد نظر اقدام کند. در این روش حضور فرد متقاضی شخصاً در بانک الزامی است.هنگام دریافت حضوری این ارز شما می‌توانید بین یورو و دلار ارز مورد نظر خود را انتخاب و بر اساس آن پول را در فرودگاه بهصورت اسکناس تا سقف ۵۰۰ یورو دریافت نمایید. البته در برخی شهرها به مشتریان بهصورت حضوری ارزهای مسافرتی داده می‌شود.
دریافت ارز مسافرتی بهصورت آنلاین
برای دریافت ارز مسافرتی بهصورت آنلاین شما فقط سالی یکبار می‌توانید اقدام کنید. شما باید پیام‌رسان بله را روی گوشی تلفن همراه خود نصب کرده و سپس برای دریافت ارز از طریق سامانه بانک ملی در این پیام رسان اقدام نمایید. پس از تکمیل فرم‌ها و پرداخت مبلغ ارز مورد نظر می‌توانید در زمان حضور در فرودگاه با وارد کردن کد رهگیری که سامانه به شما داده از طریق خودپردازهای فرودگاه ارز مورد نظر را دریافت نمایید.
مزایای دریافت ارز مسافرتی
دریافت ارز مسافرتی با ویژگی‌ها و مزایای خاصی همراه است که می‌تواند برای افرادی که قصد سفر به خارج از کشور را دارند، تهیه این ارز با نرخ دولتی مفید باشد. این مزایا عبارت‌اند از:
- نرخ ارز: قیمت ارزهای مسافرتی معمولاً کمتر از نرخ بازار آزاد است، به همین دلیل مسافرها ترجیح می‌دهند که از این روش برای تبدیل وجوه خود به ارز برای سفر استفاده کنند. این کاهش قیمت می‌تواند به مسافران کمک کند تا هزینه‌های سفر خود را پایین بیاورند.
- کاهش هزینه‌های تبدیل ارز: تفاوت نرخ ارزهای مسافرتی با نرخ بازار آزاد باعث کاهش هزینه‌های تبدیل ارز می‌شود. این مزیت به مسافران کمک می‌کند تا مبلغ بیشتری از وجوه خود را برای انجام خریدها و خدمات در کشور مقصد خود داشته باشند.
- سهمیه سالانه: ارزهای مسافرتی به‌عنوان یک سهمیه سالانه به افرادی اعطا می‌شود که به طور منظم در کشور خود اقامت دارند. این سهمیه معمولاً یکبار در سال و با محدودیت مشخصی از سوی دولت یا بانک مرکزی به افراد تعلق می‌گیرد.
- کنترل سوءاستفاده: در نتیجه اجرای سامانه‌هایی برای درخواست آنلاین ارزهای مسافرتی می‌توان از سوءاستفاده‌ها و مصرف نامناسب این سهمیه جلوگیری کرد و به افرادی که واقعاً به آن نیاز دارند اجازه دسترسی به ارز با نرخ دولتی را داد.
- سامانه‌های آنلاین: راه‌اندازی سامانه‌های آنلاین می‌تواند فرآیند درخواست و دریافت ارزهای مسافرتی را برای مسافران آسان‌تر کند و نیاز به حضور حضوری در صرافی‌های دولتی را کاهش دهد.
سوالات متداول
۱. ارز مسافرتی چیست؟
ارزهای مسافرتی به ارزی گفته می‌شود که براساس سهمیه سالانه به هر فرد با ارائه مدارک برای سفرهای خارجی اعطا می‌شود. در حال حاضر مبلغ این ارز برای هر ایرانی ۵۰۰ دلار یا یورو است.
۲. مبلغ ارز مسافرتی چقدر است؟
برای سفرهای هوایی خارجی این مبلغ ۵۰۰ یورو است و فقط به مسافرانی که با هواپیما قصد خروج از کشور را داشته باشند این ارز مسافرتی اعطا می‌شود.
۳. مدارک مورد نیاز برای دریافت ارز دولتی چیست؟
برای دریافت ۲۰۰۰ یورو یا ۲۱۰۰ دلار افراد متقاضی باید فقط حساب ارزی در بانک ملی داشته باشند و کارت ملی برای دریافت این ارز الزامی است.
۴. ارز مسافرتی و دولتی را از کجا می‌توان تهیه کرد؟
از بانک‌ها و صرافی‌های مجاز دولتی، سامانه آنلاین بانک مرکزی و صرافی‌های خصوصی با مجوز بانک مرکزی.
۵. آیا رزرو بلیط هواپیما به مقصد شهرهای مختلف جهان از سایت سفرهای پایتخت امکان پذیر است؟
بله، شما می‌توانید بلیط پرواز و یا تور تفریحی مورد نظر خود به مقصد تمامی شهرهای مختلف جهان از جمله استانبول، پاتایا، ایروان، دبی، تفلیس و موارد دیگر را به صورت آنلاین از سایت سفرهای پایتخت ثبت رزرو کنید.
جمع بندی
تفاوت اساسی بین ارزهای مسافرتی و ارز دولتی در این است که ارز مسافرتی به مسافران برای استفاده در سفرهای خارجی اعطا می‌شود و نرخ آن معمولاً کمتر از نرخ بازار است. از سوی دیگر ارز دولتی برای مصارف خاصی از جمله تحصیلات خارجی، واردات محدودیت دار، درمان در خارج از کشور و تأمین کالاهای اساسی استفاده می‌شود. همچنین مقدار این دو ارز هم با یکدیگر متفاوت است.
اگر قصد سفر به خارج از کشور را دارید، برای خرید بلیط پروازهای داخلی و خارجی می‌تواند به بخش بلیط هواپیما سایت آژانس مسافرتی سفرهای پایتخت مراجعه کنید و با چند کلیک ساده بلیط سفر هوایی خود را از بهترین ایرلاین‌های داخلی و خارجی رزرو کرده و از ایران عازم کشورهای مختلف جهان شوید. در صورتی که برای رزرو بلیط و تور نیاز به راهنمایی داشتید، کارشناسان پشتیبانی سفرهای پایتخت در ساعات (9 الی 18) آماده راهنمایی شما هستند تا بدون دغدغه بتوانید بلیط سفر خود را تهیه کنید.
