قلعه باشکوه کنگلو را قلعهای آرام گرفته بر ارتفاعات تاریخ ایران می‌دانند که اگر دشمنان داخلی‌اش اجازه می‌دادند، همچنان بدون هیچ غصه و رنجی به زندگی در آرامش خود ادامه می‌داد. بر اساس نوشته‌های احمد کسروی، قلعه کنگلو در ابتدای قرن سه هجری و زمانی که دامنه فتوحات اسلام در شرق تا چین و در غرب تا مراکش و اسپانیا گسترش پیدا کرده بود و درست زمانی که در پرتقال و اسپانیا به جای صدای ناقوس کلیسا، صدای اذان بلند می‌شد، در قلعه‌های سوادکوه و کنگلو همچنان آتش گرم معابد زرتشت برپا بود و اسپهبدان زرتشتی همچنان اهورامزدا را عبادت می‌کردند.
آدرس: مازندران، سوادکوه، ۲۰ کیلومتری جنوب شرق دو آب، شرق شهر پل سفید، در کنار روستای کنگلو.
قلعه کنگلو، قلعه شجاعان
قلعه کنگلو همان قلعهای است که سپاهیان مسلمان و سپاهیان مغول نتوانستند آن را فتح کرده و به آن دست پیدا کنند و بدین واسطه در هیچ جنگی نابود و ویران نشد. اما در حال حاضر به‌واسطه وجود مافیای گسترده معدن خواری و فعالیت‌های غیرقابل‌کنترل و غیر اصولی، مجموعه‌ها و شرکت‌هایی که تولیدکنندگان دائمی شن و ماسه هستند، این قلعه آخرین نفس‌های خود را می‌کشد.
متأسفانه باید داستان این قلعه را با رنجی عظیم آغاز می‌کردیم. اما در ادامه قصد داریم تا شما را به گردشی جذاب به قلعه کنگلو ببریم.
قلعه کنگلو در فاصله کوتاهی از روستایی با نام کنگلو واقع شده است که از توابع شهرستان زیبای سوادکوه بوده فاصله آن از پل سفید استان مازندران تنها ۳۹ کیلومتر است. ارتفاع قلعه از سطح دریا تقریباً ۱۸۱۱ متر است و یکی از جاودانه‌ترین و زیباترین قلعه‌های بر جای مانده دوران باستان ایران است.
مسیر دسترسی به قلعه کنگلو
شما برای رسیدن به قلعه کنگلو میتوانید از خودروی شخصی استفاده کنید. اگر محل سکونت شما در شمال شرق ایران نیست، اول از همه باید خود را به جاده فیروزکوه – ساری رسانده و سپس به شوراب و ورسک رفته و از این مناطق عبور کنید. بعد از اینکه به خروجی ارفع ده برسید و قبل از دو آب، یک سه‌راهی در مقابل شما وجود دارد که سه‌راهی خطیر کوه بوده و شما در این سه‌راهی باید به سمت راست بپیچید. این جاده یک جاده فرعی است، آن را ادامه بدهید تا در امتداد خود شما را به دو راهی چاشم – کنگلو برساند. بعد از آن هم راه سمت چپ را انتخاب کرده و مسیرتان را ادامه دهید.
وقتی به روستای کنگلو رسیدید، در ادامه با مسیر شیب‌دار ۴۰۰ متر و مسیری با شیب تندتر به طول ۱۰۰ متر روبرو هستید. این مسیر را باید پیاده طی کنید. توصیه می‌کنیم که حتماً وسایل و تجهیزات کوهنوردی به همراه داشته باشید.
البته اگر در شمال شرق زندگی می‌کنید، این مسیر را باید برعکس طی کنید و بعد از اینکه به قائم‌شهر رسیدید مسیر جاده فیروزکوه را برای رسیدن به قلعه کنگلو در پیش بگیرید. برای رسیدن به پل سفید یا ورسک هم از اتوبوس استفاده کنید. سپس با تاکسی‌ها خودتان را به روستاهای نزدیک برسانید و از افراد محلی تقاضا کنید که شما را تا قلعه ببرند. ناگفته نماند که شما میتوانید بخشی از مسیر را هم با هواپیما طی کرده و با خرید بلیط هواپیمای ساری، قسمت اول مسیر خود را طی کنید. سپس با تاکسی یا اتوبوس به سمت جنوب حرکت کنید.
قلعه کنگلو در یک نگاه
این قلعه تنها یک باروی باقیمانده و خارجی محسوب می‌شود که ظاهر و نمای خود را حفظ کرده و دو دیوار از پشت به آن متصل هستند. نکته جالب توجه این است که ظاهر این بارو به‌واسطه هماهنگی با شیب زمین زیر آن یعنی تپه‌ای که این قلعه بر روی آن قرار گرفته، مورب و شیب‌دار ساخته شده و وقتی که شما از روبرو به آن نگاه می‌کنید، تصویری که در ذهنتان تداعی می‌شود فقط و فقط تصویر عقابی است که بال‌های خود را به طرفین بازکرده است. بر همین اساس است که این قلعه را عقاب مازندران هم می‌نامند.
فرضیات متعدد و مختلفی در مورد ساخت این قلعه وجود دارد. برخی این قلعه را بازمانده دوران ساسانی می‌دانند و برخی دیگر آن را متعلق به ابتدای دوران پس از اسلام تصور می‌کنند. البته برخی هم فکر می‌کنند که این قلعه صرفاً یک دژ دفاعی یا یک آتشکده بوده است. در ساخت این بنا و قلعه از سنگ‌ریزه، آهک، ملات و سنگ لاشه استفاده شده و در اصل این قلعه یک بنای ۳ طبقه بوده که با گذشت زمان طبقات آن به طور کامل تخریب شده و از بین رفته‌‌اند. حالا شما فقط قسمت‌‌هایی از طبقه اول آن را مشاهده می‌کنید.
آب و هوا در قلعه کنگلو
آب و هوای این منطقه مانند سایر روستاها و شهرهای سوادکوه، به دلیل قرار گرفتن در ارتفاعات، آب و هوایی سرد است. منطقه قلعه کنگلو از میانه‌های فصل بهار تا انتهای تابستان، آب و هوایی به شدت دلنشین و خنک دارد. زمانی که فصل پاییز و زمستان هم شروع می‌شود، آب و هوای این قلعه به سردترین دمای خود می‌رسد. جالب است بدانید که این منطقه در طول زمستان، بیشترین تعداد روزهای بارانی و برفی در تمام ایران را دارد.
بهترین فصل و زمان برای سفر به قلعه کنگلو
همان‌طور که گفتیم این منطقه در ارتفاعات قرار گرفته است و شما در مقابل خود با جاده صعب‌العبور خطیر کوه که یک جاده فرعی است، روبرو هستید. به همین دلیل برای عبور از مسیر دسترسی و رسیدن به این روستا و در نهایت به قلعه کنگلو، باید قسمتی از راه را کوهنوردی کنید. به همین دلیل توصیه می‌کنیم که شش ماهه نخست سال خصوصاً فصل تابستان را برای بازدید از این منطقه و قلعه کنگلو انتخاب کنید. به عبارتی از اردیبهشت ماه تا انتهای تابستان، مناسب‌ترین زمان برای سفر به قلعه کنگلو به حساب می‌آید
اما اگر یک کوهنورد حرفه‌ای هستید و تجهیزات حرفه‌ای کوهنوردی و یک گروه کوهنوردی کامل و مجهز دارید، توصیه می‌کنیم که حتماً در فصل‌های پاییز و زمستان به این منطقه سفر کنید، تا هم از مسیر لذت برده و هم از حضور دائمی و همیشگی آب و هوای برفی و بارانی منطقه بیشترین استفاده را ببرید.
جاذبه ها و دیدنی های اطراف قلعه کنگلو
در اطراف قلعه کنگلو جاذبه‌ها و دیدنی‌های بی‌شماری هم وجود دارد. جاذبه‌هایی مثل مناطق تفریحی متعدد که بعد از بازدید از قلعه میتوانید از آن‌ها هم دیدن کنید. قلعه اسپهبد خورشید، روستای ارفع ده، روستای کنگلو و کلیسای سرخ آباد از جمله جاذبه‌هایی هستند که در اطراف قلعه کنگلو، باشکوه و به زیبایی هرچه تمام‌تر تاریخ این منطقه را برای شما شرح می‌دهند.
قلعه اسپهبد خورشید یک دژ کاملاً طبیعی است که متعلق به پادشاهان محلی حاکم در مازندران بوده و در قسمت ابتدایی سه راهی خطیر کوه قرار گرفته است. البته دسترسی به این قلعه هم سخت بوده و تقریباً مسیری صعب‌العبور مانند قلعه کنگلو دارد.
در روستای ارفع ده هم میتوانید از کوهنوردی و طبیعت‌گردی لذت برده و اگر در فصل‌های سرد سال عازم این روستا شدید، به ملاقات اقیانوس ابر در نزدیکی این روستا هم بروید.
روستای کنگلو هم یک استراحت گاه جذاب و پرجاذبه است که وقتی از قلعه به سمت پایین حرکت می‌کنید، با گونه‌های جانوری و گیاهی و طبیعت بکر، در کنار آب و هوای منحصر به فردش منتظر شما است.
در پایان هم حتماً از کلیسای سرخ آباد دیدن کنید. مسیر رفتن به این کلیسا راحت و سریع است. این کلیسا به عنوان یک نیایشگاه برای افراد و مهندسان خارجی که در ساخت پروژه راه‌آهن بزرگ سوادکوه فعال بودند، ساخته شده است.
تفریحات متنوع منطقه قلعه کنگلو
در کنار بازدید از جاذبه‌های این منطقه، انجام فعالیت‌هایی مثل پیاده‌روی‌کردن و طبیعت‌گردی هم می‌تواند شما را سرحال بیاورد. ضمن اینکه تا میتوانید نفس بکشید و ریه‌های خود را از آب و هوای دلنشین و مطبوع این منطقه پر کنید. همچنین اگر تجهیزات لازم را به همراه داشتید، توصیه می‌کنیم که حتماً در این مکان کمپ برپا کرده و یک شب را در مجاورت این قلعه به صبح برسانید.
چند نکته کاربردی قبل از سفر به طبیعت قلعه کنگلو
همان‌طور که می‌دانید اقامت‌کردن در طبیعت و در میان دشت‌ها و کوه‌ها و جنگل‌ها و مراتع، احتیاج به رعایت برخی نکات کوچک و بزرگ دارد. ما در ادامه نکاتی را به شما خواهیم گفت که حضور شما در دل طبیعت را جذاب‌تر خواهند کرد.
- در روستای کنگلو هیچ فروشگاه یا سوپرمارکتی وجود ندارد. پس بهتر است قبل از عزیمت به این منطقه با خود به اندازه کافی آب، خوراکی و تنقلات به همراه داشته باشید.
- برای حضور پیدا کردن در ارتفاعات سعی کنید که حتماً از کمک راهنمایان محلی استفاده کنید.
- وقتی به خود قلعه رسیدید، لطفاً به هیچ عنوان بر روی جداره‌ها و دیواره‌‌های آن دست نوشته و یادگاری از خود بر جای نگذارید.
- مسیر دسترسی شما به این قلعه از یک دو راهی تحت عنوان چشم – کنگلوشنی عبور می‌کند. پس حتماً پیش از سفر از سلامت خودرو و همین‌طور چرخ‌های اتومبیل خود اطمینان حاصل کنید.
- آب و هوای منطقه کنگلو واقعاً غیرقابل‌پیش‌بینی است. لطفاً به اندازه کافی لباس‌های گرم و لباس‌های خنک و سبک به همراه داشته باشید.
- در راه رسیدن به این قلعه شما باید قسمتی از مسیر را کوهنوردی کنید. پس حتماً کفش، کوله و تجهیزات لازم برای کوهنوردی را با خود به همراه ببرید.
- این منطقه که در مجاورت قلعه و روستای کنگلو قرار گرفته، کاملاً کوهستانی است و شاید ندانید که آفتاب کوهستان یکی از سوزاننده‌ترین تابش‌ها محسوب می‌شود. پس حتماً تجهیزات لازم برای محافظت در مقابل نور آفتاب مانند کلاه، عینک و ضد آفتاب را با خود به همراه داشته باشید.
قلعه عقاب ها و یک بازدید پرشور
واقعیت این است که در نگاه اول قلعه عقاب‌ها را از همان دور که می‌بینید، به عظمت و شکوه غیر قابل انکار تاریخ، هنر و معماری عظیم ایران پی می‌برید. دیدن این منظره و قلعه تاریخی از همان فاصله دور هم شما را به وجد خواهد آورد. قلعهای که دقیقاً همانند یک عقاب بال گشوده سرخ رنگ در ارتفاعات سبز مازندران، آماده پرواز است و انگار قرار است مقصد بعدی خود را در مکانی ماورای این زمین و این سرزمین انتخاب کند.
