خانه داروغه یکی از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی مشهد است. بازدید از این خانه می‌تواند گردشگران را با معماری و فرهنگ دوران قاجار بیشتر آشنا کند. خانه داروغه دارای معماری منحصربه‌فردی است که از المان‌های معماری قاجار الهام گرفته شده است. این خانه به‌عنوان یک نماد از تاریخ و فرهنگ شهر مشهد، جاذبه‌ای منحصربه‌فرد برای علاقه‌مندان به تاریخ و معماری است. در این راهنما از مجله گردشگری سفرهای پایتخت، با این بنای تاریخی بیشتر آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.
خانه داروغه در یک نگاه
خانه داروغه، یکی از آثار بارز دوره قاجار در شهر مشهد است. این بنا در سال‌های اخیر به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است. در پایان دوره قاجار، داروغه آخر مشهد این خانه را با مساحتی حدود یک هزار مترمربع ساخت. این خانه تا دهه هفتاد به‌عنوان محل زندگی ورثه داروغه شناخته می‌شد.
معماری خانه داروغه بر پایه شیوه خانه‌های سنتی ایرانی است، با این تفاوت که تزئینات آن برخی الگوها و خصوصیاتی از معماری روسی را نیز در بر دارد. این ترکیب منحصربه‌فرد، به خانه داروغه ظاهری بسیار جذاب و خاص می‌بخشد. در سال ۱۳۹۱، شهرداری منطقه با همکاری یک شرکت عمرانی و با اختصاص بودجه‌ای معادل ۳۷ میلیارد ریال، به مرمت و بازسازی خانه داروغه پرداخت. این فرایند باعث بهبود و نگهداری این اثر تاریخی شد. در سال ۹۴، پس از اتمام مرمت، خانه داروغه مجدداً بازگشایی شد و اکنون به‌عنوان یک مقصد گردشگری محبوب در مشهد شناخته می‌شود.
بازدید از خانه داروغه به بازدیدکنندگان فرصتی عالی می‌دهد تا بافرهنگ و تاریخ دوران قاجار آشنا شوند. طراحی داخلی و بیرونی بنا همچنین زیبایی‌های معماری و تزئیناتی که در آن مشاهده می‌شوند، تجربه‌ای به‌یادماندنی را برای بازدیدکنندگان به ارمغان می‌آورد.
دسترسی به خانه داروغه
خانه تاریخی داروغه مشهد، یکی از جاذبه‌های دیدنی و موروثی این شهر مقدس است. این خانه در محله‌ای به نام “راسته حوض مسگران” واقع شده که در خیابان نواب صفوی قرار گرفته است. فاصله این خانه تاریخی تا مرکز شهر حدود ۴ کیلومتر و تا حرم امام رضا (ع) حدود یک و نیم کیلومتر است. همچنین، خانه داروغه تا فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد تقریباً ده کیلومتر و تا ایستگاه قطار مشهد نیز حدود سه و نیم کیلومتر فاصله دارد.
برای رفتن به خانه داروغه می‌توانید از سه روش مترو، اتوبوس و خودرو استفاده کنید. اگر با مترو سفر می‌کنید، باید در ایستگاه ۱۷ شهریور پیاده شوید و پس از عبور از میدان وحدت وارد شارستان رضوی شوید. سپس با عبور از مسجد مسگرها وارد راسته حوض مسگران می‌شوید و در ابتدای خیابان خانه داروغه قرار دارد. همچنین، می‌توانید از اتوبوسی که از بلوار وحدت عبور می‌کند استفاده کنید تا به مقصدتان برسید.
خانه داروغه با معماری خاص و زیبا، شاهکاری از هنر و تاریخ است که ارزش بازدید را دارد. این خانه شاهد تغییرات و تحولات تاریخی مشهد بوده و مکانی منحصربه‌فرد برای آشنایی بافرهنگ و زندگی قدیمی این شهر است. بازدید از خانه داروغه، شما را به گذشته‌ای فراموش‌نشدنی از شهر مشهد می‌برد.
آدرس: مشهد، خیابان نواب صفوی، شارستان رضوی، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه
تاریخچه خانه داروغه
خانه داروغه مشهد، یک بنای تاریخی بسیار مهم است که در اواخر دوره قاجار ساخته شده است. این خانه به دستور یوسف خان هراتی، آخرین داروغه مشهد، به‌منظور استقبال و اقامت مهمانان ساخته شد. ابتدا این بنا به‌عنوان محل زندگی خانواده داروغه خدمت می‌کرد و تا دهه ۶۰ خورشیدی به این منظور استفاده می‌شد.
باگذشت زمان، کاربری این بنا به یک حسینیه تغییر کرد که مکانی برای برگزاری مراسم مذهبی و اجتماعی شد. در سال ۱۳۹۴، خانه داروغه مشهد بازسازی و مرمت شد تا ارزش‌های تاریخی و فرهنگی آن حفظ شود. این اقدام به‌منظور حفاظت از این بنا با قدمت بیش از صدسال در میان جاذبه‌های گردشگری و فرهنگی منطقه انجام شد.
طراحی معماری بنا و قدمت آن باعث شده است تا خانه داروغه به‌عنوان یکی از آثار تاریخی مشهد شناخته شود. این بنا جذابیت خاصی به منطقه اضافه کرده و بازدیدکنندگان را به گذشته‌ای زیبا از شهر مشهد می‌برد. خانه داروغه مشهد الگویی از معماری قاجاری است و شاهکاری از هنر و صنعت آن دوران محسوب می‌شود.
معماری خانه تاریخی داروغه
خانه تاریخی داروغه در مشهد، یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم در این شهر است. این خانه در مرکز شهر و در کوچه‌ای به نام “داروغه” واقع شده است. با مساحت حدود یک هزار و صد مترمربع، این بنا یک ترکیب زیبا از سبک معماری ایرانی و روسی را به نمایش می‌گذارد.
ورودی و حیاط خانه
وقتی وارد خانه می‌شوید، درب ورودی اصلی آن را در ضلع جنوبی خواهید یافت. پس از عبور از این درب، وارد حیاط خانه می‌شوید که حدود هفتاد و پنج‌سانتی متر پایین‌تر از سطح کوچه قرار دارد. حیاط دارای یک حوض زیبا و دو باغچه کوچک است که زیبایی خاصی به آن می‌بخشند. خانه دوطبقه است و دارای دو ضلع نشیمن و یک ضلع خدمتکار است که به هم متصل می‌شوند. ضلع‌های شمالی، شرقی و غربی حیاط را کاملاً احاطه کرده و این نوع سه‌طرفه سازی به خانه زیبایی و جذابیت می‌بخشد.
تراس و پلکان ها
معماری خانه داروغه الهام گرفته از معماری روسی است و برخی از ویژگی‌های آن را در بر دارد. طرح تراس و پلکان‌های دو طرف بنا، نمونه‌هایی از این الهام‌گیری هستند. همچنین، در داخل خانه نیز تزییناتی مانند کاشی‌کاری رنگارنگ، تزیینات چوبی سقف و تندیس‌های شیر، فرشته و گچی وجود دارد که به سلیقه روسی اشاره می‌کنند.
ایوان های خانه داروغه
در بخش شمالی خانه، یک ایوان زیبا با چهارستون آجری قرار دارد که ستون‌ها پیش از ایوان قرار گرفته‌اند. در دو طرف این ایوان، پلکان‌های موربی با تزیینات فلزی قرار دارند که زیبایی و شکوه بیشتری به آن می‌بخشند. همچنین، در بخش غربی نیز یک ایوان دیگر با کاشی‌های هشت‌ضلعی و بیضی به‌نمایش‌درآمده است که نقش گل‌وبوته را ترسیم کرده‌اند. بالای این ایوان نیز عبارت‌های “بسم‌الله الرحمن الرحیم” و “محمد (ص) شمع جمع آفرینش” درج شده است.
خانه تاریخی داروغه با جزئیات معماری زیبا و ترکیبی از سبک‌های ایرانی و روسی، گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ را جذب خود می‌کند. این بنا با ارزش تاریخی و فرهنگی خود، به‌عنوان یک میراث معماری با ارزش در مشهد شناخته می‌شود و بازدید از آن تجربه‌ای فراموش‌نشدنی را به بازدیدکنندگان خواهد بخشید.
بخش های مختلف خانه داروغه
خانه داروغه مشهد به‌طورکلی دارای دو بخش تابستانی و زمستانی است.
بخش زمستانی
خانه داروغه دارای ساختار معماری قدیمی بوده و نشان‌دهنده سبک زندگی درگذشته است. در زمستان در این خانه از شومینه و بخاری برای گرم‌کردن استفاده می‌شده است. پنجره‌های دوجداره نیز گرما را حفظ می‌کردند. طبقه‌های پایین خانه شامل مطبخ بوده است. در دوطبقه فوقانی نانوایی اختصاصی وجود داشته است. همچنین اتاق‌های بادگیر برای جلوگیری از وزش باد ساخته شده بودند. حوض سنتی و سرداب نیز از دیگر بخش‌های این خانه هستند که نشان از سبک زندگی درگذشته دارد. به‌طورکلی این خانه با ساختار معماری قدیمی خود شاهدی بر زندگی در گذشته است.
بخش تابستانی
بخش تابستانی این خانه دارای ایوان بزرگ و زیبایی است که بر روی ستون‌های آن نام خدا و محمد رسول او حک شده است. علاوه بر این، نقوش و نگارهای سنتی ایرانی بر روی برخی از ستون‌ها دیده می‌شود. جزئیات مختلف خانه از جمله طراحی کاشی‌کاری‌ها و نقاشی‌های دیواری در این بخش زیبا و دلنشین هستند.
عکاس خانه و قهوه خانه سنتی خانه
خانه داروغه مشهد با فضاهای تاریخی، مکان مناسبی برای ثبت عکس یادگاری است. این خانه شامل عکاس‌خانه‌ای است که می‌توان در آن با لباس‌های محلی ایرانی عکاسی کرد. همچنین قهوه‌خانه سنتی مجموعه مکان مناسبی برای صرف چای یا قهوه و شنیدن داستان‌های گذشته است. بازدید از این خانه می‌تواند خاطره‌ای شیرین از سفر به مشهد را به همراه داشته باشد. در این خانه می‌توان از نزدیک بافرهنگ و آداب مردم گذشته آشنا شد و لحظات خوشی را در کنار عزیزان سپری کرد.
بهترین زمان بازدید
خانه‌های تاریخی مشهد، از جمله خانه داروغه، جزئیاتی از تاریخ و فرهنگ باستانی این شهر را به نمایش می‌گذارند. این خانه‌ها دارای آثار گران بهایی هستند که بازدیدکنندگان می‌توانند با مشاهده آن‌ها، تاریخ شهر مشهد را بیاموزند و تجربه یک سفر به گذشته را به دست آورند.
باتوجه‌به شرایط آب‌وهوایی، فصل بهار بهترین زمان برای بازدید از این مکان‌های تاریخی هستند. در این فصل، آب‌وهوا ملایم‌تر است و شما می‌توانید با راحتی بیشتری این خانه‌ها را ببینید و لذت ببرید.
خانه داروغه، از ساعت هشت صبح تا دو بعدازظهر و همچنین از ساعت چهارتا هفت بعدازظهر برای عموم قابل‌دسترسی است. شما می‌توانید در کمتر از یک ساعت، قسمت‌های مختلف این خانه تاریخی را ببینید و لذت ببرید.
جاذبه های نزدیک به خانه داروغه مشهد
برخی دیگر از جاذبه‌های گردشگری نزدیک به خانه تاریخی داروغه در مشهد عبارت‌اند از:
خانه تاریخی توکلی
این خانه تاریخی در نزدیکی خانه داروغه هم متعلق به دوره قاجاریه است و در نزدیکی حرم مطهر در شهر مشهد قرار دارد. خانه در سال ۱۲۲۱ ساخته شد و ابتدا محل زندگی یک تاجر به نام کشمشیان بود. سپس توسط شخصی به نام توکلی خریداری شد و به نام او مشهور گردید. این بنا در سال ۱۳۸۴ به ثبت ملی رسید و در سال ۱۳۸۹ مرمت شد. از ویژگی های اصلی خانه می توان به دو قسمت تابستانی و زمستانی، ایوان، حیاط مرکزی، کاشی کاری و چوب بندی اشاره کرد. امروزه این خانه تاریخی بازدید پذیر است و بخشی از آن به عنوان موزه مکتب خانه مورد استفاده قرار گرفته است.
بازار عباس قلی خان
بازار تاریخی عباس قلی خان یکی از قدیمی‌ترین بازارهای مشهد است که در نزدیکی حرم امام رضا قرار دارد. این بازار درگذشته مرکز فروش محصولات خارجی بوده است؛ اما اکنون بیشتر فروشگاه‌های آن پوشاک و زیورآلات را عرضه می‌کنند. بازار عباس‌قلی خان دارای معماری قدیمی بوده و درگذشته بخشی از آن تخریب شده تا فضای بیشتری برای صحن امام رضا فراهم آید. این بازار به دلیل نزدیکی به حرم امام رضا همواره پذیرای زائران و گردشگران بوده است.
گنبد خشتی
گنبد خشتی امامزاده سید محمد در مشهد یکی از بناهای تاریخی و مهم شهر است. این بنای قدیمی در سال ۱۳۴۵ به‌عنوان اثر تاریخی ثبت شده است. بر اساس شواهد باستان‌شناختی این اثر مربوط به دوره تیموریان است و در دوران صفویه مرمت شده است. قدمت آن حدود ۶۰۰ سال برآورد می‌شود.
این بنا شامل یک گنبد خشتی بزرگ و هشت ورودی است. زیر گنبد فضایی چهارگوش وجود دارد که دارای چهار شاه‌نشین است. محل ضریح نیز در زیر زمین واقع شده و دارای ابعادی بزرگ است. گنبد خشتی به دلیل سبک معماری خاصش در مشهد مشهور است.
سؤالات متداول
خانه داروغه مربوط به کدام دوره تاریخی در مشهد است؟
این خانه تاریخی در اواخر دوران قاجار در مشهد بنا شده و معماری آن نیز گواهی از حضور در همین دوران است.
سبک معماری خانه داروغه چیست؟
معماری خانه داروغه تلفیقی است از سبک روسی و معماری دوران قاجار.
فاصله خانه داروغه از حرم امام رضا چقدر است؟
فاصله این بنا از حرم امام رضا حدود یک و نیم کیلومتر است.
کلام آخر
خانه داروغه یکی از خانه‌های تاریخی شهر مشهد در دوره قاجار است که به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است. این بنا توسط معماران روسی با الهام از معماری محلی ایرانی و سبک معماری روسی طراحی و ساخته شده است. این ترکیب استثنایی از المان‌های معماری سنتی ایرانی و روسی، خانه داروغه را به یک اثر بی‌نظیر تبدیل کرده است.
خانه داروغه با استفاده از زیبایی‌های معماری ایران و روسیه، با تزئینات گچ‌بری و آجرکاری‌های زیبا، هنر و ذوق معماری این دو کشور را به نمایش می‌گذارد. این بنا با داشتن طرح‌های منحصربه‌فرد و نمادهای فرهنگی، ارزش تاریخی و فرهنگی بالایی دارد. به‌طورکلی، خانه داروغه با طراحی و ساخت خاص خود، به‌عنوان یکی از آثار تاریخی و فرهنگی برجسته ایران، ارزش فوق‌العاده‌ای داشته و بازدید از آن تجربه‌ای دلپذیر و آموزنده را به بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد.
